Hoger onderwijs

In Marokko is het hoger onderwijs niet zoals in Nederland verdeeld in hoger beroepsonderwijs (hbo) van hogescholen en wetenschappelijk onderwijs (wo) van universiteiten. Marokkaanse universiteiten kunnen bijvoorbeeld beide soorten onderwijs aanbieden. Dit betekent dat we vaak per diploma bekijken of het hbo of wo is. Op deze pagina beschrijven we de diploma’s die we vaak zien.

Let op: bachelor vervangt Licence

Sinds september 2020 kunnen studenten 4-jarige bacheloropleidingen volgen aan Marokkaanse universiteiten. De eerste studenten kunnen hun bachelor behalen aan het einde van het studiejaar 2023-2024. Het bachelordiploma geeft Marokkaanse studenten internationaal meer kansen dan de Licence. Deze aanpassing hoort bij de veranderingen van het Marokkaanse onderwijssysteem die wettelijk zijn vastgelegd (loi-cadre 51.17).

• Duur i : meestal 2 jaar.
• Studielast i : 120 ECTS.
• Inhoud: een gespecialiseerde opleiding in een bepaald vakgebied.
• Toelatingseisen: een van de volgende diploma's:
  • Attestation du Baccalauréat
  • Baccalauréat d’enseignement technologique et professionnel; of
  • Diplôme de Technicien.
• Diploma: Brevet de Technicien Supérieur (BTS)/ شهادة التقني العالي.

Studenten volgen een opleiding voor een Diplôme de Technicien Spécialisé meestal aan een Institut Supérieur de Technologie Appliqué (ISTA) of een établissement d’enseignement supérieur ne relevant pas des universités (EESNRPU).

• Duur: 2 jaar.
• Studielast: 120 ECTS.
• Inhoud: een gespecialiseerde opleiding in een bepaald vakgebied.
• Toelatingseisen: minimaal een Diplôme de Technicien.
• Diploma: Diplôme de Technicien Spécialisé/ دبلوم التقني المتخصص.

Studenten behalen een Licence Professionnelle als ze een beroepsgerichte bacheloropleiding (études professionnelles) van een universiteit afronden.

• Duur: 3 jaar.
• Studielast: 180 ECTS.
• Inhoud: het 1e jaar is een propedeutisch jaar. Vanaf het 2e jaar hoger beroepsonderwijs.
• Toelatingseisen: een van de volgende diploma's:
  • Attestation du Baccalauréat; of
  • Baccalauréat d’enseignement technologique et professionnel.
• Diploma: Licence Professionnelle/ الإجازة المهنية.

Tussentijds diploma: Diplôme d’Études Universitaires Professionnelles (DEUP)

Als studenten de eerste 2 jaar van de opleiding voor een License Professionnelle hebben afgerond, dan kunnen ze een tussentijds diploma aanvragen. Dit tussentijdse diploma heet: Diplôme d’Études Universitaires Professionnelles (DEUP)/دبلوم الدراسات الجامعية المهنية.

Studenten behalen een Licence d’Études Fondamentales als ze een wetenschappelijke bacheloropleiding (études fondamentales) van een universiteit afronden.

• Duur: 3 jaar
• Studielast: 180 ECTS.
• Inhoud: het 1e jaar is een propedeutisch jaar. Vanaf het 2e jaar wetenschappelijk onderwijs.
• Toelatingseisen: een Attestation du Baccalauréat.
• Diploma: Licence d’Études Fondamentales/ الإجازة في الدراسات الأساسية.

Tussentijds diploma: Diplôme d’Études Universitaires Générales (DEUG)

Als studenten de eerste 2 jaar van de opleiding voor een Licence d’Études Fondamentales hebben afgerond, dan kunnen ze een tussentijds diploma aanvragen. Dit tussentijdse diploma heet: Diplôme d’Études Universitaires Générales (DEUG)/ دبلوم الدراسات الجامعية العامة .

Studenten behalen een Diplôme Universitaire de Technologie als ze een beroepsgerichte opleiding afronden van een instituut dat verbonden is aan een universiteit.

• Duur: 2 jaar.
• Studielast: 120 ECTS.
• Inhoud: (technisch) hoger beroepsonderwijs.
• Toelatingseisen: een van de volgende diploma's:
  • Attestation du Baccalauréat; of
  • Baccalauréat d’enseignement technologique et professionnel
    Ook moeten studenten een toelatingsexamen doen.
• Diploma: Diplôme Universitaire de Technologie/الدبلوم الجامعي للتكنولوجيا.

Studenten kunnen opleidingen voor een Diplôme d’Ingénieur d’Application zowel aan openbare als privé-onderwijsinstellingen volgen.

• Duur: 4 jaar.
• Studielast: 240 ECTS.
• Inhoud: hoger beroepsonderwijs.
• Toelatingseisen: een van de volgende diploma's:
  • Attestation du Baccalauréat; of
  • Baccalauréat d’enseignement technologique et professionnel.
    Soms moeten studenten ook een toelatingsexamen doen.
• Diploma: Diplôme d’Ingénieur d’Application/دبلوم مهندس التطبيق.

Studenten volgen opleidingen voor een Diplôme d’Ingénieur d’État aan grandes écoles (écoles d'ingénieurs). Ter voorbereiding op de toelatingsexamens voor deze opleiding volgen aanstaande studenten na de middelbare school 2 jaar onderwijs in de zogenaamde classes préparatoires(السنتان التحضيريتان لسلك المهندس) die verzorgd worden aan speciaal daarvoor bestemde lycées.

Deze opleiding valt onder het ‘kaderonderwijs’ (formation des cadres). Deze opleidingen zijn zowel beroepsgericht als wetenschappelijk.

• Duur: 3 jaar, na 2 jaar classes préparatoires.
• Inhoud: (technisch) weten­schappelijk en beroepsgericht onderwijs.
• Toelatingseisen: de 2-jarige classes préparatoires en een toelatingsexamen.
• Diploma: Diplôme d’Ingénieur d’État/شهاده مهندس الدولة.

Studenten behalen een Master Spécialisé als ze een beroepsgerichte masteropleiding van een universiteit afronden.

• Duur: 2 jaar.
• Studielast: 120 ECTS.
• Inhoud: hoger beroepsonderwijs.
• Toelatingseisen: een Licence Professionnelle.
• Diploma: Master Spécialisé/الماستر المتخصص.

Studenten behalen een Master als ze een wetenschappelijke masteropleiding van een universiteit afronden.

• Duur: 2 jaar.
• Studielast: 120 ECTS.
• Inhoud: wetenschappelijk onderwijs.
• Toelatingseisen: een Licence d’Études Fondamentales.
• Diploma: Master/الماستر.

Studenten krijgen een Doctorat als ze een promotietraject (PhD) afronden.

• Duur: minimaal 3 jaar.
• Studielast: 180 ECTS.
• Inhoud: onderzoek, het schrijven en verdedigen van een proefschrift.
• Toelatingseisen: een Master.
• Diploma: Doctorat/ دكتوراه.