‘Betere kansen dankzij internationale competenties’
Hoe kan internationalisering hieraan bijdragen? We vroegen het onderwijsprofessionals op 22 mbo-scholen. Zo zien ze bij ROC Midden Nederland en Rijn IJssel dat het juist nu van belang is om internationalisering te verduurzamen en aandacht te blijven houden voor gelijke kansen.
Dit interview licht de visie van twee mbo-scholen op internationalisering uit. Zij werkten mee aan ‘Een wereld vol talent', een bundel die laat zien hoe 22 mbo-scholen in het schooljaar 2023-2024 bezig zijn met internationalisering. Danielle Scholtes, projectmanager mbo bij Nuffic blikt terug op de gesprekken: “We hebben vanuit onze opdracht van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (het ondersteunen van scholen bij het vormgeven van internationalisering) al best een beeld wat er speelt in het mbo. De gesprekken boden ons een unieke kans om door te vragen hoe mbo-scholen internationalisering op diverse niveaus vormgeven."
"We zien veel passie, enthousiasme en goede voorbeelden. Studenten die interculturele competenties ontwikkelen en docenten die hun curriculum verrijken door samen te werken met buitenlandse scholen. De infrastructuur staat en er zijn netwerken om in de toekomst nog beter in te spelen op de ambities die de scholen hebben geformuleerd in hun (kwaliteits)plannen. Het is mooi om te zien dat die scholen hun expertise delen en samen verder werken aan de ontwikkeling van internationalisering in het mbo, zowel over de grens als in eigen land."
Belang van internationale competenties
Bij ROC Midden Nederland en Rijn IJssel heeft internationalisering duidelijk een plek gekregen. De ambitie van Rijn IJssel, gevestigd in Arnhem, Wageningen en omstreken, is dan ook duidelijk, vertelt Marcel Kuiten, Head of International Office: “We willen uiterlijk in 2027 elke student een internationale ervaring gunnen, onder andere door Internationalisation at Home.” Internationalisering is niet meer weg te denken, stelt Kuiten. “Als mbo de motor is van onze economie, dan is internationalisering de smeerolie die deze motor laat lopen. Dankzij internationalisering kunnen studenten na hun afstuderen soepeler hun weg vinden in de globaliserende maatschappij.”
Want ook al werk je als verpleegkundige in Arnhem, en ga je nooit op vakantie naar het buitenland, toch kom je in aanraking met meerdere culturen, stelt Kuiten. “Daar moet je voor open kunnen staan en mee leren omgaan, zowel in je beroep als in de samenleving.”
Daar is Norbert Ruepert, Head International Office van ROC Midden Nederland het mee eens. “Je beweegt je in een internationale omgeving. Alles wat je doet heeft op een of andere manier iets te maken met het buitenland. De kleding die je draagt, de social media die je gebruikt. Ook in je werk krijg je op allerlei manieren te maken met het buitenland. Wij gaan ervan uit dat onze studenten betere kansen krijgen, als ze wereldburgers zijn, als ze internationale competenties hebben.”
'Buitenlandse excursies helpen in de groepsvorming van een klas en geven mooi inzicht in andere culturen en het werkveld.'
-Suzanne Staal, directeur Horeca & Toerisme College en portefeuillehouder internationalisering ROC Midden Nederland
Buitenlandervaring
Op het ROC Midden Nederland kunnen studenten kiezen voor een buitenlandstage. Zo kiezen veel studenten van het Horeca & Toerisme College voor Bonaire en Curaçao, terwijl studenten van het Veiligheid & Defensie College bijvoorbeeld naar Bosnië gaan. Sinds kort zetten ze het keuzedeel internationaal II. Met een buitenlandstage leren studenten effectief omgaan met culturele diversiteit en kunnen zij hun beroepsvaardigheden binnen een internationale context verbreden.
“Ook kiezen we ervoor om met opleidingen op buitenlandse excursies te gaan”, vult Suzanne Staal, directeur Horeca & Toerisme College en portefeuillehouder internationalisering bij ROC Midden Nederland, aan. “Dat helpt heel erg in de groepsvorming van zo’n klas en geeft mooi inzicht in andere culturen en het werkveld. Verder dragen we elk jaar actief bij aan de Week van de Internationale student. Daarnaast zijn er allerlei projecten rond virtual exchanges ingericht, waarmee studenten kennismaken met het buitenland.”
Docentprofessionalisering
Kuiten en collega’s van het International Office stimuleren docenten en medewerkers in het kader van leven lang ontwikkelen om eens een kijkje te nemen op scholen in het buitenland.
Kuiten: “Ben je docent op de bakkersopleiding? Ga dan eens een week in Frankrijk croissants maken. Neem de nieuwe innovatieve methoden en technieken mee terug naar het klaslokaal. De docenten, die zo’n ervaring hebben opgedaan, worden vanzelf onze ambassadeurs. Zij inspireren collega’s om een trip te maken, en kunnen studenten beter helpen om een buitenlandervaring op te doen.”
Ook het International Office van ROC Midden Nederland wil collega’s motiveren met de internationalisering aan de slag te gaan. “Wij vinden docentmobiliteit als onderdeel van professionalisering van docenten heel belangrijk. We willen daarvoor draagvlak creëren bij het management”, vertelt Ruepert. “Die moet ervoor zorgen dat de rest van het docententeam de docenten die op excursie gaan kunnen opvangen.”
“Verder kijken we met de docenten zelf waar de leervraag zit en wat is de meerwaarde is. We proberen docenten te ontzorgen bij de organisatie van de reizen, zodat zij zich vooral kunnen focussen op de inhoud van de reis.”
‘Ik vind het mooi dat we steeds meer gaan inzien dat het gaat om een hele set aan activiteiten, die samen impact hebben.’
-Norbert Ruepert, Head International Office ROC Midden Nederland
Elk talent ontwikkelen
Lang niet iedereen wil of kan naar het buitenland voor stages, excursies of uitwisselingen. Veel mbo-studenten zijn meer gericht op hun directe omgeving, vertelt Ruepert. “Dat heeft wellicht te maken met ons onderwijssysteem. Reizen naar het buitenland worden op het vwo veel meer gestimuleerd dan op het vmbo bijvoorbeeld.”
Ook speelt volgens Staal mee dat bij ROC Midden Nederland bij ruim een kwart van de studenten in zogeheten probleem armoedegebieden woont. Dat zijn ongeveer vijfduizend studenten. “Als jij uit een moeilijke thuissituatie komt, je hebt al moeite om eigenlijk alles rond te krijgen dan staat talentontwikkeling en internationalisering ver van je af.”
Om alle studenten gelijke kansen te geven op internationalisering zet ROC Midden Nederland sterk in op Internationalisation at Home. Ruepert: “Naar het buitenland gaan is een prachtige ervaring, maar het is niet de enige manier om te internationaliseren. Ik vind het mooi dat we steeds meer gaan inzien dat het gaat om een hele set aan activiteiten, die samen impact hebben.”
“Wat we vooral willen laten zien is dat je bij ons kansen kan pakken. We moedigen onze studenten aan om hun talenten te ontwikkelen, ambitie te tonen. Dat doen we ook door de wereld naar binnen halen via bijvoorbeeld virtual exchanges, of te kijken welke culturen en nationaliteiten je in huis hebt.”
‘Ongeacht of je reislustig bent of niet, als je gaat werken met je mbo-diploma, krijg je te maken met andere culturen en talen.'
-Marcel Kuiten, Head of International Office Rijn IJssel
Ook op het Rijn IJssel kan niet iedereen meedoen aan mobiliteit. Momenteel gaan 964 studenten van het Rijn IJssel per jaar naar het buitenland, inclusief docenten en collega’s zijn er in totaal 1.200 mobiliteiten per jaar. Dat varieert van een 1- of 2-daagse trip naar Brussel, tot 10 weken meelopen in een ziekenhuis in Barcelona.
Kuiten: “Dat is dus nog geen tien procent van de in totaal 11.000 studenten die we hebben. Daarom is Internationalisation at Home zo belangrijk. Met onder andere eTwinning- en wereldburgerschapsprojecten bieden we onze studenten veel mogelijkheden om competenties, skills, netwerken en vreemde taalbesef te ontwikkelen. Want ongeacht of je reislustig bent of niet, als je gaat werken met je mbo-diploma, krijg je te maken met andere culturen en talen.”
Meer weten?
- Lees ‘Een wereld vol talent’ voor inspiratie van en voor professionals in het mbo: Een wereld vol talent - toekomstbestendig internationaliseren in het mbo | Nuffic
- Benieuwd naar waar jouw mbo-school staat qua internationalisering? Doe dan de Nuffic Quick Scan. Hiermee krijg je passende tips en adviezen voor de ontwikkeling van internationalisering op korte en langere termijn.
- Lees meer over internationalisering op Rijn IJssel: Internationalisering | Rijn IJssel.
- Lees meer over internationalisering op ROC Midden-Nederland: Internationalisering | ROC Midden Nederland (rocmn.nl).