Basis- en voortgezet onderwijs

In Nederland is het basisonderwijs voor kinderen van 4 tot 12 jaar. Het is verplicht vanaf 5 jaar. Het basisonderwijs valt onder het primair onderwijs. Ook het speciaal basisonderwijs en het speciaal onderwijs vallen onder het primair onderwijs. Het speciaal (basis)onderwijs is er voor kinderen die meer hulp nodig hebben met leren.

• Duur i : 8 jaar (groep 1-8).
• Inhoud: op de website van de Rijksoverheid staat een overzicht van de basisschoolvakken. In het laatste jaar (groep 8) maken alle leerlingen een doorstroomtoets. Ze krijgen aan het einde van groep 8 een schooladvies.
• Functie van het schooladvies: de vervolgopleiding in het voortgezet onderwijs bepalen.

Het voortgezet onderwijs is verdeeld in 3 basisrichtingen:

• voorbereidend middelbaar beroepsonderwijs (vmbo) met aan het einde nationale examens voor een vmbo-diploma;
• hoger algemeen vormend onderwijs (havo) met aan het einde nationale examens voor een havodiploma;
• voorbereidend wetenschappelijk onderwijs (vwo) met aan het einde nationale examens voor een vwo-diploma.

Leerlingen sluiten het voorbereidend middelbaar beroepsonderwijs (vmbo) af met nationale examens voor een vmbo-diploma. Het vmbo bereidt leerlingen voor op een opleiding in het middelbaar beroepsonderwijs (mbo).

• Duur: 4 jaar (2 jaar onderbouw + 2 jaar bovenbouw).
• Inhoud: in de onderbouw verplichte vakken met een brede oriëntatie, in de bovenbouw verplichte vakken en profielvakken. Het vmbo bestaat uit 4 leerwegen. De leerwegen verschillen van elkaar als het goed om niveau en de verhouding beroepsgericht en theoretisch onderwijs. Aan het einde van het 2e leerjaar kiezen leerlingen voor 1 van deze leerwegen:
  • basisberoepsgerichte leerweg (vmbo-bb/vmbo-basis);
  • gemengde leerweg (vmbo-gl);
  • kaderberoepsgerichte leerweg (vmbo-kb/vmbo-kader);
  • theoretische leerweg (vmbo-tl, beter bekend als vmbo-t).
    Leerlingen doen in het laatste jaar nationale examens in 6 vakken. Op de website van de Rijksoverheid vind je meer informatie over het vmbo.
• Functie van het diploma: toegang tot het middelbaar beroepsonderwijs. Leerlingen met een vmbo-t-diploma of een vmbo-gl-diploma kunnen verder leren voor een havodiploma. Voorwaarde hiervoor is dat zij zijn geslaagd voor een extra (algemeen vormend) eindexamenvak. Voor meer informatie, zie de website van de VO-raad.
• Diploma: Diploma voorbereidend middelbaar beroepsonderwijs (vmbo-diploma) + leerweg, dus:
  • vmbo-diploma basisberoepsgerichte leerweg;
  • vmbo-diploma gemengde leerweg;
  • vmbo-diploma kaderberoepsgerichte leerweg; of
  • vmbo-diploma theoretische leerweg.

Leerlingen sluiten het hoger algemeen vormend onderwijs (havo) af met nationale examens voor een havodiploma. De havo bereidt leerlingen voor op een opleiding in het hoger beroepsonderwijs (hbo).

• Duur: 5 jaar (3 jaar onderbouw + 2 jaar bovenbouw).
• Inhoud: in de onderbouw verplichte vakken met een brede oriëntatie, in de bovenbouw verplichte vakken en profielvakken. Aan het einde van het 3e jaar kiezen leerlingen 1 van de 4 profielen die aansluiten op verschillende studierichtingen in het hoger onderwijs:
  • cultuur en maatschappij (C&M);
  • economie en maatschappij (E&M);
  • natuur en gezondheid (N&G);
  • natuur en techniek (N&T).
    Leerlingen doen in het laatste jaar nationale examens in minimaal 7 vakken. Op de website van de Rijksoverheid vind je meer informatie over de havo.
• Functie van het diploma: toegang tot het hoger beroepsonderwijs (hbo). Leerlingen kunnen met een havodiploma ook doorstromen naar het vwo. Voor meer informatie, zie de website van de VO-raad.
• Diploma: Diploma hoger algemeen vormend onderwijs (havodiploma).

Leerlingen sluiten het het voorbereidend wetenschappelijk onderwijs (vwo) af met nationale examens voor een vwo-diploma. Het vwo bereidt leerlingen voor op een opleiding in het wetenschappelijk onderwijs (wo).

• Duur: 6 jaar (3 jaar onderbouw + 3 jaar bovenbouw).
• Inhoud: in de onderbouw verplichte vakken met een brede oriëntatie. In de bovenbouw verplichte vakken en profielvakken. Aan het einde van het 3e jaar kiezen leerlingen 1 van de 4 profielen die aansluiten op verschillende studierichtingen in het hoger onderwijs:
  • cultuur en maatschappij (C&M);
  • economie en maatschappij (E&M);
  • natuur en gezondheid (N&G);
  • natuur en techniek (N&T).
    Leerlingen doen in het laatste jaar nationale examens in minimaal 8 vakken. Op de website van de Rijksoverheid vind je meer informatie over het vwo.
• Functie van het diploma: toegang tot het wetenschappelijk onderwijs (wo). Het diploma geeft ook toegang tot het hoger beroepsonderwijs (hbo).
• Diploma: Diploma voorbereidend wetenschappelijk onderwijs (vwo-diploma).