Basis- en voortgezet onderwijs

In Spanje in het basisonderwijs (educación primaria) verplicht voor leerlingen van 6 tot 12 jaar.

Het voortgezet onderwijs is voor leerlingen van 12 tot 18 jaar en bestaat uit 2 fases:

• het verplichte voortgezet onderwijs (educación secundaria obligatoria, ESO) met aan het einde examens voor een Título de Graduada/o en Educación Secundaria Obligatoria (ESO);
• het niet-verplichte voortgezet onderwijs (educación postobligatoria), waarbij leerlingen kunnen kiezen uit 2 richtingen:
  • de algemeen vormende richting (bachillerato) met aan het einde examens voor een Título de Bachiller;
  • de beroepsvormende richting (Ciclo Formativo de Grado Medio de formación profesional, CFGM) met aan het einde examens voor een Título de Técnica/o.

In Spanje vormen het basisonderwijs en het verplicht voortgezet onderwijs samen 1 fase: de basisfase (educación básica). De leerplicht geldt voor de gehele basisfase, dus voor leerlingen van 6 tot 16 jaar. Leerlingen van 16 jaar en ouder zijn in Spanje niet meer verplicht om naar school te gaan.

Leerlingen kunnen educación básica volgen aan openbare scholen en privéscholen. Deze scholen hebben verschillende namen, bijvoorbeeld colégio of Instituto de Educación Secundaria (IES).

Dit is het diploma van het verplichte voortgezet onderwijs, educación secundaria obligatoria, ESO). Deze onderwijsfase is voor leerlingen van 12 tot 16 jaar.

• Duur i : 4 jaar.
• Inhoud: de eerste 3 jaar volgen leerlingen algemeen vormende vakken en minimaal 1 kunstvak (bijvoorbeeld muziek). De algemeen vormende vakken zijn:
  • biología y geología y/o física y química (biologie en geologie en/of natuurkunde en scheikunde);
  • educación física (lichamelijke opvoeding);
  • geografía y historia (aardrijkskunde en geschiedenis);
  • lengua castellana y literatura (Spaanse taal en letterkunde) en soms ook lengua cooficial y literatura (semi-officiële taal en letterkunde);
  • lengua extranjera (vreemde taal); en
  • matemáticas (wiskunde).
    In het 4e jaar kiezen leerlingen voor algemeen vormend onderwijs of beroepsgericht onderwijs.
• Functie van het diploma: toegang tot het niet-verplichte voortgezet onderwijs (Título de Bachiller of Título de Técnica/o). Leerlingen die het diploma Título de Graduado en Educación Secundaria Obligatoria (ESO) niet halen, kunnen niet verder leren voor de Título de Bachiller.
• Diploma: Título de Graduada/o en Educación Secundaria Obligatoria (ESO).

Dit is het diploma van de algemeen vormende richting binnen het niet-verplichte voortgezet onderwijs. Deze richting heet in het Spaans bachillerato.

• Duur: 2 jaar.
• Inhoud: algemeen vormende vakken. Alle leerlingen moeten deze vakken volgen:
  • educación física (lichamelijke opvoeding);
  • lengua castellana y literatura (Spaanse taal- en letterkunde);
  • lengua extranjera (vreemde taal;
  • alleen in het 1e jaar: filosofia (filosofie);
  • alleen in het 2e jaar: historia de España (geschiedenis van Spanje).
    Daarnaast volgen ze vakken voor een profiel. Ze kunnen kiezen uit 3 profielen:
  • artes (kunst);
  • ciencias (exacte vakken, waaronder wiskunde);
  • humanidades y ciencias sociales (klassieke talen, literatuur en bijvoorbeeld aardrijkskunde, psychologie en bedrijfseconomie).
• Functie van het diploma: toegang tot hoger onderwijs na het slagen voor het toelatingsexamen (EBAU of EVAU).
• Diploma: Título de Bachiller.

Let op: ‘ruim een havodiploma’ betekent dat een Título de Bachiller een hoger niveau heeft dan een havodiploma, maar een lager niveau dan een vwo-diploma. Het niveau van een Título de Bachiller ligt tussen een havodiploma en vwo-diploma in.

Dit is het diploma van de beroepsvormende richting van het niet-verplichte voortgezet onderwijs. In het Spaans heet deze richting Ciclo Formativo de Grado Medio de formación profesional (CFGM).

• Duur: minimaal 1 jaar en maximaal 6 jaar (voor kunstopleidingen).
• Inhoud: beroepsgerichte vakken.
• Toelatingseisen: de Título de Graduado en Educación Secundaria Obligatoria (ESO) of een Cualificación Profesional behaald na een opleiding van de Programas de Cualificación Profesional Inicial (PCPI).
• Functie van het diploma: toegang tot werk, toegang tot de bachillerato en toegang tot de Título de Técnica/o Superior na het slagen voor het toelatingsexamen.
• Diploma: Título de Técnico of Título de Técnica.

Voor toelating tot een Spaanse universiteit moeten studenten de Título de Bachiller (bachillerato) hebben. Daarnaast moeten ze in juni slagen voor het toelatingsexamen (selectividad).

Spaanse universiteiten bepalen met een vastgesteld cijfer welke studenten ze toelaten. Dit cijfer is een combinatie van het gemiddelde eindcijfer van de bachillerato (60%) en het resultaat van het toelatingsexamen (40%). Aankomende studenten kunnen 0 tot 14 punten (notas de corte) halen.

De officiële naam van het toelatingsexamen is:

• Evaluación de Bachillerato para el Acceso a la Universidad (EBAU); of
• Evaluación para el Acceso a la Universidad (EVAU).

Let op: vóór 2018 heette het toelatingsexamen het Prueba de Acceso a la Universidad (PAU).

Het EBAU/EVAU bestaat uit 2 delen:

• een verplicht deel (fase obligatoria);
• een niet-verplicht deel (fase voluntaria).

Verplicht deel van het toelatingsexamen

Spaanse universiteiten laten alleen studenten toe die zijn geslaagd voor het verplichte deel van het toelatingsexamen (EBAU/EVAU). Dit verplichte deel bestaat uit een examen in 4 of 5 vakken.

Alle leerlingen moeten in elk geval examen doen in 3 vakken uit het gemeenschappelijk deel van de bachillerato en in 1 vak uit het gekozen profiel.

Gemeenschappelijk deel:

• lengua castellana y literatura (Spaanse taal en literatuur);
• historia de España (geschiedenis van Spanje);
• lengua extranjera (vreemde taal: Engels, Frans, Duits, Italiaans, Portugees).

Gekozen profiel:

• 1 vak uit een van deze profielen:
  • ciencias (exacte vakken, waaronder wiskunde);
  • humanidades y ciencias sociales (klassieke talen, literatuur en bijvoorbeeld aardrijkskunde, psychologie en bedrijfseconomie); en
  • artes (kunst).

In sommige regio’s kunnen studenten daarnaast ook examen doen in het vak lengua cooficial y literatura (semi-officiële taal en literatuur).

Niet-verplicht deel van het toelatingsexamen

Met het niet-verplichte deel van het examen kunnen leerlingen hun cijfer verbeteren. Hiermee vergroten ze de kans op toelating tot de universiteit.

Studenten met een Título de Técnica/o Superior, Técnica/o Superior de Artes Plásticas y Diseño of een Título Deportivo Superior hoeven sinds 2010 geen toelatingsexamen te maken.

Meer informatie over vakken van het toelatingsexamen

Meer informatie over de vakken van het toelatingsexamen vind je onder ‘Estructura EBAU’ onderaan de pagina Evaluación de bachillerato op van de website van de Universidad Nacional de Educación a Distancia (UNEDasiss).

Toelatingsexamen voor buitenlandse studenten

Spaanse universiteiten laten ook buitenlandse studenten toe, meestal via een toelatingsexamen. Bij sommige Spaanse universiteiten hoeven studenten uit de EU-lidstaten geen toelatingsexamen meer te doen. Dat is alleen zo als deze studenten een diploma hebben waarmee ze in hun eigen land naar de universiteit mogen. Ook studenten met het Europees Baccalaureaat of International Baccalaureaat-diploma hoeven soms geen toelatingsexamen te doen.

Voorwaarden per land

Op de website van Universidad Nacional de Educación a Distancia (UNEDasiss) staat onder Información país por país een overzicht van de voorwaarden per land:

• Klik bij ‘selección de país del sistema educativo’ op het land waar je het diploma hebt behaald.
• Kies bij ‘Tipo de estudios’ voor de 4e optie: ‘Estudios secundarios que permiten obtener la homologación al Bachillerato español’.
• Klik daarna op ‘criterios de admisión en la universidades españoles’ voor een overzichtstabel van de toelatingseisen van Spaanse openbare universiteiten.

Let op: controleer bij de universiteit of de toelatingseisen nog kloppen.