Van Zijderoute tot Temu: leerlingen ervaren Chinees makerschap

De terracotta soldaten zijn een mooi voorbeeld van vroege massaproductie, foto door Aad Hoogendoorn in opdracht van Wereldmuseum Rotterdam

Voor het eerst sinds de jaren ’80 is er een Nederlandse tentoonstelling volledig gewijd aan China. Made in China van het Wereldmuseum Rotterdam is bedacht rond het concept ‘makerschap’. Van oudsher komen er veel van onze spullen uit China; met de eeuwen groeide dit van ambacht tot massaproductie. Door die producentenrol blijft China belangrijk voor de rest van de wereld. Tegelijkertijd heeft massaproductie impact op het landschap en arbeidsmigratie in China, en draagt het bij aan het klimaatprobleem.

Eeuwenoud makerschap

Bij het Netwerk Chinees werken leden aan internationale competenties bij leerlingen door middel van wereldburgerschap. Daarom past een bezoek aan deze tentoonstelling goed. Vrijdag 7 maart was het de beurt aan leerlingen en docenten van het Rijnlands Lyceum Wassenaar, het Stanislascollege Westplantsoen, het Montfort College en het Herbert Vissers College. De leerlingen begonnen de rondleiding vanuit een ruimte met een videoloop van verschillende makers aan het werk. Vanuit die werkplaats kregen ze een kleine geschiedenisles: verschillende objecten vertegenwoordigen een belangrijk contact tussen China en andere landen. Bijvoorbeeld een eeuwenoud stukje zijde dat is vervoerd langs de zijderoute.

Vervolgens kwamen ze in een ruimte over massaproductie met de terracotta soldaten: een eeuwenoud voorbeeld van modulair bouwen. Ze bestaan namelijk allemaal uit dezelfde losse onderdelen, waardoor ze snel gemaakt, vervoerd en in elkaar gezet konden worden. Maar ook Chinese karakters zijn ‘massaproductie’: ze bestaan uit dezelfde terugkerende elementen. Naast deze voorbeelden kwam ook de keerzijde aan bod. Zo zagen de leerlingen foto's van een landschap dat volledig was afgegraven voor grondstofwinning. Een aangrijpende video over de verloren dromen van fabrieksarbeidsmigranten maakte hen bewust van de impact van ons koopgedrag.

Cultuur proeven

Naast het ervaren van Chinese cultuur, was de dag ook gericht op de ontmoeting onderling. Groepjes van verschillende scholen knipten in het atelier draken en waterlelies uit papier en raceten door Rotterdam voor de foto opdracht. Hierbij moesten ze eerst het Chinees ontcijferen en vervolgens zo snel mogelijk met die verschillende objecten en plekken in de stad een selfie maken. Het groepje die als eerste de 8 foto’s had verstuurd won een pakket met Chinese lekkernijen.

Beloning en verdieping

Voor de docenten was deze activiteit een kans om de lesstof tastbaar te maken. Nathalie Amann (Herbert Vissers College): “Zo’n dag als vandaag zie ik als een beloning voor mijn leerlingen, en als een verdieping van het stukje cultuur wat bij het vak hoort. Het is niet alleen maar in je boek, het leeft en het heeft betrekking op wat speelt in de wereld. Ik vond het leuk dat de workshop knipkunst onderdeel was van het programma, zo kunnen ze ook wat mee naar huis nemen.”