Terugblik op Maand van Talen en Wereldburgerschap

Je onderdompelen in thema’s als meertaligheid, vroeg vreemdetalenonderwijs, wereldburgerschap en inclusie. Dat was mogelijk tijdens de Maand van Talen en Wereldburgerschap die we in maart voor het primair onderwijs organiseerden. We delen een aantal tips die tijdens de webinars voorbij kwamen.
kleuter doet een opdracht in de klas

We verwelkomden online bijna 180 deelnemers: basisschoolleerkrachten, coördinatoren, IB-ers, lerarenopleiders, schooldirecteuren, studenten van Pabo’s, bibliotheekmedewerkers en andere geïnteresseerden.

Geef ruimte aan de thuistaal

Steeds meer scholen beseffen dat het gebruik van de thuistaal van kinderen in de klas tot betere resultaten leidt, het sociale welbevinden verhoogt en kansengelijkheid vergroot. Het was dan ook niet verbazend dat het openingswebinar van de Maand van Talen en Wereldburgerschap ‘De wereld in je klas’ zeer enthousiast werd ontvangen. Het vlammende betoog van bijzonder hoogleraar Joana Duarte over meertaligheid als belangrijk identiteitskenmerk werd aangevuld met praktijkvoorbeelden van Onno Visser (de Amsterdamse St Janschool) en Andre Nijboer (Stichting Kindante uit Limburg), waaronder:

  • Maak een taalboom waarin leerlingen alle talen in hun familie in kaart brengen.
  • Geef leerlingen concepten die in de klas behandeld worden (bv. vulkanen) mee naar huis en vraag ouders over deze onderwerpen thuis in hun eigen taal te praten.
  • Gebruik Mindmappen: geef opdrachten die taalrijk zijn en die ook is in te vullen in de taal die thuis gesproken wordt. Gebruik Translanguaging, waarbij een taal gebruikt kan worden ter ondersteuning van een andere taal.
  • Lees meer over Taalontwikkeling en meertaligheid.

Lees ook het interview met Joana Duarte over de meerwaarde van meertaligheid in de klas. Ook geven leraren van twee scholen tips en trucs voor de praktijk.

Teamgids Meertaligheid

Het webinar van Inge Jansen (SLO) en Myrthe de Jong (OBS De Kleine Dichter) over de Teamgids meertaligheid was gericht op scholen die zich meer in dit thema willen verdiepen, maar niet goed weten waar te beginnen. De teamgids van SLO helpt scholen op weg en ontkracht tal van hardnekkige mythes rondom meertaligheid.

Vroeg vreemdetalenonderwijs

Scholen die aan de weg timmeren om een vroeg vreemdetalenonderwijs(vvto)-school te worden, konden hun hart ophalen tijdens twee verdiepende webinars rondom Engels vanaf groep 1. De verschillen tussen leerlingen in de klas zijn vaak groot op het gebied van de Engelse taalvaardigheid. Myrna Feuerstake van EarlyBird ging met leerkrachten in gesprek over dilemma’s die hierbij horen en bood praktische mogelijkheden om ze op te lossen. In het webinar van Roos Windels van de Hogeschool de Kempel verdiepten deelnemers zich in CLIL: integratie van taalonderwijs en vakinhoud. CLIL werkt voor leerlingen heel motiverend en levert mooie resultaten op. Een mooie stimulans voor leerkrachten om het als verdieping van het Engelse onderwijs aan te bieden. Yeelen de Jong van Nuffic deelde praktische tips en tools om scholen te helpen bij het opstarten en invoeren van Engels van groep 1 t/m 8.

Burgerschapsopdracht

Door de aanscherping van de burgerschapsopdracht in 2021 houden veel scholen hun burgerschapsonderwijs tegen het licht en zijn ze op zoek naar de beste manier om samenhang in hun aanbod aan te brengen. De keuze voor wereldburgerschap als een verlenging van burgerschap is dan niet meer dan logisch. Vera Bosch van SamSam lichtte in het webinar over wereldburgerschap de beproefde methode van SamSam toe waarbij gebruik wordt gemaakt van aantrekkelijke lesopdrachten en een magazine. SamSam laat kinderen leren over verschillende culturen, landen, identiteiten. De kant-en-klare lesopdrachten brengen de wereld daadwerkelijk in de klas en laten kinderen oefenen met vaardigheden zoals kritisch denken, verantwoordelijkheid nemen voor hun eigen handelen, omgang met verschillen en zoeken naar verbindingen.

En nog meer praktische tips volgden om invulling te geven aan Wereldburgerschap. Caroline Verschoor-Spoor, leerkracht en onderzoeker van stichting Boor, vertaalde haar onderzoek naar burgerschap in een praktische jaarcyclus. Deze heeft zij vormgegeven in een uitgewerkte burgerschapskalender. De kalender en andere materialen zijn openbaar beschikbaar via de site wikiwijs.

Andere voorbeelden van internationalisering

Koen de Jonge en Kimberly van Dorenmalen van het Nationaal Agentschap Erasmus+ lieten zien hoe dit Europese subsidieprogramma scholen helpt om internationalisering in te zetten. En eTwinning-ambassadeur Ellen Verwij overtuigde haar deelnemers met enthousiaste verhalen over Europese samenwerkingsprojecten met scholen via het Europese online platform eTwinning.


Meer inspiratie opdoen?

  • De maand werd afgesloten met de eerste bijeenkomst van het Netwerk Talen en Wereldburgerschap waar deelnemers tijdens ‘live’ gesprekken kennis en goede voorbeelden uitwisselden. Ook interesse in dit kosteloze netwerk? Lees meer en meld je aan. Er worden regelmatig online themabijeenkomsten en fysieke netwerkbijeenkomsten georganiseerd.
  • Schrijf je in voor onze nieuwsbrief en blijf altijd op de hoogte.