Feiten & cijfers internationalisering: 2022 in 9 onderzoeken

Het onderzoeksteam van Nuffic deed in 2022 weer onderzoek naar een breed scala aan thema’s rond internationalisering in het onderwijs. We hebben de belangrijkste onderzoeken en conclusies op een rij gezet.

1. Buitenlandplannen vaker doorgezet

Ruim twee derde van de ondervraagde Nederlandse scholieren en studenten had buitenlandplannen voor studiejaar 2022-2023. De bepalende factor in de keuze om wel of niet naar het buitenland te gaan was vooral de eigen motivatie, gevolgd door de toegevoegde waarde voor de opleiding of eigen ontwikkeling. Slechts 8% van de ondervraagden zag van hun buitenlandplannen af, wat sterk verschilt van de 30% van vorig jaar. Dit zijn de uitkomsten van een enquête uitgevoerd onder 515 scholieren en studenten van het voortgezet (vo), middelbaar beroeps (mbo)- en hoger onderwijs (ho).

Publicatie: Buitenlandplannen van Nederlandse studenten voor 2022-2023

2. Toegang tot buitenlandervaring verschilt

Eerstegeneratiestudenten zijn het minst geneigd om naar het buitenland te gaan voor hun studie. De redenen voor hen om niet te gaan zijn: 1) de afstand tot familie en vrienden, 2) kosten, 3) verlies van een bijbaan, 4) onvoldoende talenkennis, 5) onvoldoende informatie en 6) onduidelijke toegevoegde waarde van de buitenlandervaring. In dit onderzoek is een analyse uitgevoerd met de data van de Studentenmonitor die in 2020 door meer dan 15.000 ho-studenten is ingevuld. Met eerstegeneratiestudenten worden hier ho-studenten bedoeld van wie de ouders geen hoger onderwijs hebben genoten.

Publicatie: Inclusie in uitgaande mobiliteit

3. Duurzaam reizen brug te ver voor studenten

Nederlandse studenten zijn verdeeld over het belang van duurzaamheid bij een internationale ervaring. Dat blijkt uit een survey onder 109 Nederlandse studenten van hogeronderwijsinstellingen. Bij Europese bestemmingen reist de meerderheid per vliegtuig (63%), gevolgd door trein (14%) en bus (12%). De belangrijkste redenen voor de keuze voor het vliegtuig zijn de snelheid en het gebrek aan een ander reisalternatief. Toch zou driekwart van de respondenten voor een duurzame reis kiezen als dit financieel gecompenseerd zou worden.

Publicatie: Trein of vliegtuig? Kansen en mogelijkheden voor duurzaam internationaliseren

Bij Europese bestemmingen reizen de meeste studenten per vliegtuig (63 procent), gevolgd door de trein (14 procent)

4. Internationale studenten dragen bij aan Nederlandse schatkist

Een belangrijke bevinding van het Stayrate-onderzoek is dat van de bijna 139 duizend internationale studenten die tussen 2006/2007 en 2015/2016 in het Nederlandse hoger onderwijs zijn afgestudeerd, 24% vijf jaar na afstuderen nog in Nederland verblijft. Ook verkent dit onderzoek onder andere in welke sectoren, functies en locaties de alumni werken. Het verschil tussen studenten uit de Europees Economische Ruimte (EER) of daarbuiten en hun studierichting zijn belangrijke factoren. Nuffic berekende dat de instroom aan internationale studenten in studiejaar 2021-2022 de Nederlandse schatkist uiteindelijk €1,5 miljard zal opleveren.

Publicatie: Stayrate en arbeidsmarktpositie van internationale afgestudeerden

5. Top 3 herkomstlanden van internationale studenten is Europees

Ongeveer 1 op de 7 studenten in het hoger onderwijs die zich had ingeschreven voor het studiejaar 2021-2022 komt uit het buitenland. Het is de eerste keer dat de top 3 belangrijkste herkomstlanden van internationale studenten allemaal binnen de Europese Economische Regio (EER) vallen. In het studiejaar 2021-2022 waren dit Duitsland, Italië en Roemenië.

Publicatie: Inkomende internationale studenten

6. Tevredenheid en stress bij internationale studenten

De meerderheid van de internationale studenten is tevreden over hun studie-ervaring en leven. Toch kampt meer dan de helft van de studenten met een hoog stressniveau. Dit en meer resultaten over het studentenwelzijn komt naar voren uit een vragenlijst ingevuld door 1.171 internationale studenten die in 2012-2022 studeerden aan Nederlandse hogeronderwijsinstellingen. Ook worden in dit rapport aanbevelingen voor de praktijk gedaan die in samenwerking met professionals uit het hoger onderwijs zijn opgesteld.

Publicatie: Welzijn internationale studenten op Nederlandse hogeronderwijsinstellingen

De meeste internationale studenten zijn tevreden over hun studie-ervaring en leven. Wel kampen ze vaak met stress

7. Internationale competenties voor docent en maatschappij

Internationale competenties van een leerling of student zijn de oriëntatie, kennis en vaardigheden die hen in staat stellen om te communiceren, samen te werken en te reflecteren in uiteenlopende internationale contexten in binnen- en buitenland.

In 2022 heeft Nuffic een infographic gemaakt op basis van een literatuurstudie over de maatschappelijke voordelen of impact van internationaal competente burgers. Internationale competenties bieden voordelen voor maatschappelijke participatie, de arbeidsmarkt, Europees burgerschap en bieden een inclusieve mindset. Daarnaast is het model internationale competenties voor docenten verder uitgediept met de gedachte 'zonder internationaal competente docenten, geen internationaal competente studenten'.

Publicatie: Het bijbehorende rapport wordt begin 2023 gepubliceerd.

8. Internationale competenties in kwalificatiedossiers

Dit onderzoek heeft gekeken naar of en hoe internationale competenties voorkomen in mbo kwalificatiedossiers van de sectorkamers Handel en Mobiliteit, Transport, Logistiek en Maritiem. Uit de analyse blijkt dat internationale competenties voornamelijk impliciet worden genoemd. Vooral interculturele competenties en vaardigheden met betrekking tot persoonlijke ontwikkeling komen vaak voor in kwalificatiedossiers.

Publicatie: Internationale competenties in kwalificatiedossiers

9. Internationale competenties in startersvacatures

De missie van Nuffic is om iedere student en leerling internationale competenties op te laten doen. Maar wordt er ook gevraagd naar die internationale competenties op de Nederlandse arbeidsmarkt? Om hier antwoord op te vinden voerde Nuffic een geautomatiseerde tekstanalyse uit onder 31.000 online vacatures die gericht zijn op startende mbo’ers, hbo’ers en wo’ers. Uit het onderzoek blijkt dat er gemiddeld 2,3 internationale competenties per vacature worden gevraagd. In het rapport worden de verschillen tussen opleidingsniveaus, vacaturetaal, branches en functiegroepen verder toegelicht.

Publicatie: Internationale competenties in ho en mbo startersvacatures