Basis- en voortgezet onderwijs

Het onderwijs in Oekraïne is aan het veranderen. De bovenbouw van het voortgezet onderwijs duurt nu 2 jaar, maar dat gaat veranderen naar 3 jaar. Nu duren het basis- en voortgezet onderwijs samen 11 jaar, in het nieuwe systeem zal dit 12 jaar zijn.

De leerplicht eindigt na het voortgezet onderwijs, dat blijft zo in het nieuwe systeem. De eerste dipoma’s van 12 jaar onderwijs zien we op zijn vroegst in 2030, want de eerste kinderen zijn in september 2018 op de basisschool gestart met het nieuwe systeem.

Ook de manier van onderwijs geven gaat veranderen: er komt minder nadruk op feiten leren, het zal meer gaan over hoe je kennis kunt gebruiken. Daarnaast kunnen leerlingen meer vakken zelf kiezen. Er is nog weinig bekend over de inhoud van het voortgezet onderwijs in het nieuwe systeem.

Kinderen gaan naar school vanaf hun 6e jaar. De eerste 4 jaren van het basisonderwijs noemen ze in Oekraïne ‘beginnersonderwijs’. Daarna volgt 5 jaar ‘basisonderwijs’. Onder het Oekraïense basisonderwijs valt ook de onderbouw van het voortgezet onderwijs.

• Duur i : 9 jaar.
• Inhoud:
  • 4 klassen ‘beginnersonderwijs’: de onderwijstaal is Oekraïens, maar mag tot klas 4 Russisch of een minderheidstaal zijn (bijvoorbeeld Tataars of Roemeens). Leerlingen doen een staatsexamen aan het eind van de 4e klas.
  • 5 klassen ‘basisonderwijs’: sinds 2017 is het onderwijs vanaf klas 5 vrijwel uitsluitend in het Oekraïens. De leerlingen beginnen tijdens dit ‘basisonderwijs’ met het leren van een vreemde taal. De overheid bepaalt een groot deel van de vakken, de scholen mogen een deel zelf invullen. Aan het eind van deze periode doen de leerlingen opnieuw een staatsexamen.
• Diploma: Svidotsvo pro zdobuttja bazovoj serednoj osviti - Cвідоцтво про здобуття базової середньої освіти (Certificaat van lager voortgezet onderwijs). Let op: dit diploma had tot en met 2018 een andere naam: Svidotstvo pro bazovu zahalnu serednju osvitu - Свидоцтво про базову загальну середню освiту (Certificaat van lager algemeen voortgezet onderwijs).

De bovenbouw van het voortgezet onderwijs duurt nu 2 jaar, maar dat gaat veranderen naar 3 jaar. Zie Veranderingen in het onderwijs. Hieronder beschrijven wij het systeem, zoals dat nu is. Leerlingen zullen de komende jaren nog in dit systeem hun middelbareschooldiploma halen, het Svidotstvo pro zdobuttja povnoj zahalnoj serednjoj osviti - Свідоцтво про здобуття повної загальної середньої освіти (Certificaat van volledig algemeen voortgezet onderwijs).

• Duur i : 2 jaar (gaat veranderen naar 3 jaar, zie Veranderingen in het onderwijs).
• Inhoud: leerlingen volgen minimaal 15 vakken, soms meer dan 20. In minimaal 3 vakken doen ze een staatsexamen: Oekraïens, wiskunde of geschiedenis, en 1 of 2 keuzevakken. Dit examen heet Derzjavna pidsumkova attestatsia (DPA) - Державна підсумкова атестація (Staatseindexamen). In de andere vakken doen ze schoolexamen. De overheid bepaalt een groot deel van de vakken. Daarnaast kunnen leerlingen zich specialiseren in een bepaald profiel. Soms kunnen de leerlingen ook een beroepsgericht keuzevak doen.
• Functie van het diploma: toegang tot hoger onderwijs. Let op: voor toelating tot het hoger onderwijs doen leerlingen in de laatste klas van het voortgezet onderwijs toelatingsexamens.
• Diploma: Svidotstvo pro zdobuttja povnoj zahalnoj serednjoj osviti - Свідоцтво про здобуття повної загальної середньої освіти (Certificaat van volledig algemeen voortgezet onderwijs).
  Let op: dit diploma had tot en met 2018 een andere naam: Atestat pro povnu zahalnu serednju osvitu - Атестат про повну загальну середню освiту (Getuigschrift van volledig algemeen voortgezet onderwijs).

Let op: ‘ruim een havodiploma’ betekent dat deze diploma’s een hoger niveau hebben dan een havodiploma, maar een lager niveau dan een vwo-diploma. Het niveau van een Svidotstvo pro zdobuttja povnoj zahalnoj serednjoj osviti en een Atestat pro povnu zahalnu serednju osvitu ligt tussen een havodiploma en vwo-diploma in.

Meer informatie over het basis- en voortgezet onderwijs vind je op de Engelstalige website van ENIC Ukraine.