Internationalisation at home biedt kansen, juist nu!

Een effect van de coronapandemie is dat mbo-scholen vaker inzetten op internationalisation at home. Want zo kunnen studenten, in Nederland, internationale ervaring opdoen ter voorbereiding op een wereldse toekomst.
Geschreven door Nuffic

Een gesprek met twee experts in internationalisation at home: Janneke Dubbelboer, trainer interculturele communicatie en interim projectleider internationalisation at home, en Claudia van den Bos, coördinator internationalisering bij het ROC van Amsterdam en Flevoland. Zij vertellen over de kansen die de lockdown biedt en over hun gezamenlijke missie: bied álle studenten de mogelijkheid internationale competenties te ontwikkelen.

Het bedrijfsleven vraagt om afgestudeerde mbo’ers die kunnen omgaan met internationale elementen in het werk. Zulke competenties ontwikkelen studenten door internationalisering: flexibiliteit, een open mind, kunnen omgaan met mensen uit verschillende culturen. Allemaal essentieel om succesvol te zijn op de arbeidsmarkt en deel te kunnen nemen aan de multiculturele samenleving.

Je kunt internationalisation at home onderdeel maken van je curriculum: integreren in wat je tóch al doet met je klas.

Janneke Dubbelboer

Andere wegen

Janneke Dubbelboer beaamt dat het ontwikkelen van internationale competenties niet vanzelf gaat. “Omdat als gevolg van de coronapandemie veel buitenlandstages niet doorgaan, vonden scholen andere wegen om hun studenten in eigen land internationaal competent te maken.”

“Je kunt internationalisation at home onderdeel maken van je curriculum: integreren in wat je tóch al doet met je klas. Laat studenten stage lopen bij een internationaal bedrijf in Nederland, ga een virtuele samenwerking aan met een school in het buitenland of regel dat internationale docenten op jouw school (online) les komen geven. Daarmee bereid je je studenten voor op hun toekomst.”

Model internationale competenties

Internationale competenties helpen je te leren, leven en werken in een interculturele klas, samenleving en een internationaal georiënteerde arbeidsmarkt. Bekijk die internationale competenties in ons model, uitgesplitst naar interculturele competenties, internationale oriëntatie en persoonlijke ontwikkeling.

Vluchtverhaal

Volgens Claudia van den Bos is er met internationalisation at home van alles te organiseren. “Vorig jaar voerden wij een lessenprogramma uit met daarin het Verhaal van mijn vlucht waarin Syriërs hun vluchtverhaal deelden met studenten. Studenten luisteren ademloos naar het verhaal en leren zich zo te verplaatsen in het perspectief van de vluchteling.”

“Daarmee ontwikkelen ze de internationale competenties ‘kennis van andere culturen’ en ‘interesse in andere perspectieven’. Dat verbreedt hun horizon. In een klas met studenten met diverse roots laten docenten in de les verschillende perspectieven zien. In dit kader bezoeken ze bijvoorbeeld ook een synagoge of een moskee en bespreken dat na.”

Dubbelboer vult aan: “Het burgerschapsprogramma van de Anne Frank Stichting Stories that Move is ook heel geschikt om verhalen met verschillende perspectieven de school in te halen. Daarmee kun je op een laagdrempelige manier vooroordelen aan de orde stellen en de kennis van studenten over andere culturen vergroten.”

Lockdown als kans

Bij het ROC van Amsterdam en Flevoland kunnen studenten tweetalig onderwijs volgen. Van den Bos: “Juist in de metropoolregio Amsterdam liggen er voor studenten veel kansen om zich te ontwikkelen in een internationale en interculturele context. We haalden via het Fulbright-programma een Amerikaanse English Teaching Assistent in de klas. Zij heeft als native speaker bijgedragen aan de Engelse taalvaardigheid. Ze verzorgde ook lessen over cultuurverschillen tussen Nederland en de Verenigde Staten, zowel binnen de tweetalige opleidingen als binnen de reguliere opleidingen.”

“Het gaat hier om een hybride opleiding, waarbij Engels is geïntegreerd in projecten die deels nog steeds op school plaatsvinden en deels bij de partners waar we mee samenwerken; een viertal hotels, Sail Academy en Amsterdam&partners. Voor deze opleiding wordt op dit moment een module ‘internationaal burgerschap’ ontwikkeld. Dat gaan we geven naast het keuzedeel Internationaal I, dat studenten ook volgen.”

Nu in coronatijd live activiteiten lastiger zijn te organiseren, gebeurt er van alles online. Klassen die via het eTwinning platform online samenwerken met een klas uit een ander Europees land. Of buitenlandse gastdocenten die een hospitality-, food- of techniekles verzorgen. Wat dat betreft ziet Dubbelboer de huidige situatie dan ook als kans om internationalisation at home naar een hoger plan te tillen.

“Juist doordat docenten noodgedwongen zijn overgestapt naar online lesgeven, doen ze er nu allemaal ervaring mee op. Sommigen zien nu ook dat het mogelijkheden biedt. Daardoor is het straks, als alles weer normaal is, eenvoudiger om online internationalisering te integreren in het onderwijs. Dan is het geen brug te ver om een online project te doen met een klas in Spanje of Duitsland. Daar profiteren de studenten dan weer van”, zegt Dubbelboer.

Internationalisation at home benaderen we op een onderwijskundige manier. Door deze borging wordt het een structureel deel van het didactisch concept.

Claudia vd Bos

Onderwijskundige benadering

Van den Bos: “Op ons college hebben we een ‘professionele leergemeenschap’ opgericht met enthousiaste docenten uit ieder team. Met elkaar vergroten we de bewustwording van het effect van internationalisation at home. We hebben een visie op internationalisering ontwikkeld en een selectie internationale competenties gemaakt, die samen een internationaal profiel voor al onze studenten vormen.”

“Door de inventarisatie van internationalisation at home activiteiten, zien we dat er al zoveel moois gebeurt en welke leerdoelen deze activiteiten dienen. Zo delen collega’s goede voorbeelden en maken we inzichtelijk wat we willen ontwikkelen. Internationalisation at home benaderen we op een onderwijskundige manier. Door deze wijze van borging wordt het een structureel deel van het didactisch concept.”

“De winst? Docenten zien dat de ontwikkeling van internationale competenties niet iets is wat er extra bij komt. Vaak gebeurt er, wellicht onbewust, al veel of kan er op eenvoudige wijze een internationale context aan een les of leeractiviteit worden toegevoegd.”

Internationaliseringskaart

Welke vormen van internationalisering zijn er in het mbo? We hebben een overzicht gemaakt met ruim 40 voorbeelden uit de praktijk, gericht op de student én op de onderwijsprofessional. Bekijk de Internationaliseringskaart mbo - Voorbeelden uit de praktijk (1,81 MB)

Tip: Open de pdf in Acrobat Reader of Acrobat Professional om met interactieve knoppen door de kaart te klikken.

In onze campagne Wereldklasse laten we internationaliseringsactiviteiten zien die je kunt inzetten om je studenten voor te bereiden op hun toekomst. Hoe doen andere mbo-docenten dat? Bekijk de filmpjes en lees de interviews.