Een taal leren is een feestje: het Europees Talenlabel 2023

Beeld bovenaan: Mazen Ba-Baeer en Iryna van Delft (Kletsmaatjes), fotografie door Aiyden Hazebroek (i.s.m. Grafisch Lyceum Rotterdam)

Het Europees Talenlabel is een Europese prijs ter aanmoediging van innovatieve taalprojecten. Dit jaar was het thema “Vier taal!” en zocht de jury naar projecten waarmee het enthousiasme voor het leren van (vreemde) talen wordt aangewakkerd. Dat kan op school zijn, maar ook zeker daarbuiten. Een nieuwe taal maak je namelijk pas echt eigen, als je een praatje met je buren kan maken.

De grote winnaar is een project dat zich richt op informeel taalleren. Kletsmaatjes, een taalproject van Het Begint met Taal, koppelt vrijwilligers aan nieuwkomers die hun Nederlandse spreekvaardigheid willen verbeteren. Vervolgens kletsen de koppels wekelijks online met elkaar, gedurende drie tot zes maanden. Door deze laagdrempelige aanpak krijgen de deelnemers meer zelfvertrouwen, kunnen ze vaker en beter deelnemen aan sociale activiteiten en maken ze makkelijker contact met anderen. Kletsmaatjes is ook door de leden van vereniging van Levende Talen verkozen tot de winnaar van de Levende Talen publieksprijs.

Beeld: Adriaan D'Haens (Statia Zomerschool) en juryvoorzitter Catherine van Beuningen, fotografie Aiyden Hazebroek (i.s.m. Grafisch Lyceum Rotterdam)

Het vieren van de school- en thuistaal is een vaardigheid die je als docent veel kan brengen. Zeker als je lesgeeft in een vreemde taal. De Statia NVT Zomerschool van de TILLIT Language Academy richt zich op de ontwikkeling en professionalisering van NVT-docenten (Nederlands als Vreemde Taal) van de basisscholen van St. Eustatius. Dit project won de tweede prijs en is een praktijkvoorbeeld van een succesvolle didactische nascholing waarbij het leerplezier centraal staat. Veel leerlingen op St. Eustatius hebben een meertalige achtergrond, en daar werd tijdens de Zomerschool ook op ingespeeld door de thuistaal bewust positief te benaderen. Daarnaast worden de docenten gestimuleerd om ook op beleidsniveau thuistalen te erkennen en te waarderen.

De derde prijs ging naar het project ‘Leesbevordering in meertalige gezinnen’. De samenwerkingspartners (onder andere Rijnbrink en Stichting Lezen) merkten op dat bij ouders die zelf ook het Nederlands nog moeten leren, het voorlezen niet altijd even makkelijk gaat. Daarom hebben zij 100 voorleesfilmpjes in het Turks, Pools, Syrisch, Arabisch en Marokkaans Arabisch gemaakt, en bij een aantal bibliotheken worden er nu vertaalde prentenboeken aangeboden. Voorlezen is namelijk één van de meest effectieve manieren om geletterdheid te bevorderen en het plezier in taal te vergroten. De partners stimuleren zo ook dat kinderen een goede basis ontwikkelen in de moedertaal. Uit onderzoek is gebleken dat die moedertaal dan weer voor ze werkt als een hefboom bij het leren van een tweede taal, het Nederlands.

Beeld: Links Karien van Buuren en rechts Anouk Overman (Leesbevordering in meertalige gezinnen), midden juryvoorzitter Catherine van Beuningen

De jury van het Europees Talenlabel waardeerde bij alle winnende inzendingen dat zij een maatschappelijke impact hebben, én vieren hoe leuk het leren van een nieuwe taal is. Daarnaast is dit jaar duidelijk terug te zien dat meertaligheid en taalplezier hand in hand gaan. Vanuit het regulier onderwijs bekeken zijn het inspirerende projecten om van te leren en op voort te borduren. Kijk bijvoorbeeld eens naar projecten voor taalverwerving in jouw regio (basisonderwijs) of misschien zijn er studenten of ouders van leerlingen voor wie een taalmaatje waardevol kan zijn.