“Als je echt een taal wilt leren, moet je gaan schrijven”

Op 21 april vond de finale plaats van de Flash Fiction Challenge, een schrijfwedstrijd voor leerlingen uit de eerste en tweede klas in het voortgezet onderwijs. Creative writing biedt veel voordelen voor leerlingen en leraren, onderstreepte medeorganisator Pauline van der Bilt.

De finale vond plaats in Het Kasteel in Woerden. Leerlingen uit de eerste en tweede klas van scholen die lid zijn van het netwerk tweetalig onderwijs (tto) en Global Citizen Schools konden meedoen aan de wedstrijd. Nuffic organiseerde deze leerlingenactiviteit samen met Pauline van der Bilt.

Joany Doornik, projectmedewerker tweetalig onderwijs, licht toe waarom de twee vo-netwerken samen optrekken bij deze activiteit: “De focus bij deze wedstrijd is breder dan alleen de Engelse taal. Leerlingen werken spelenderwijs aan internationale competenties en wereldburgerschap. Daarom past het goed bij Nuffic. Bovendien willen we dat elke leerling mee kan doen; the more, the merrier.”

Wat houdt de wedstrijd precies in? Leerlingen schrijven een flash fiction-verhaal dat gebaseerd is op iets dat hen inspireerde tijdens een schoolvak of -activiteit. Dat wordt de the spark genoemd. Ze schrijven geen samenvatting maar gebruiken the spark als een springplank naar andere ideeën of gedachtes. Hiervan maken ze een fictief kort verhaal van maximaal 150 woorden.

And the winners are…

De winnaars uit de eerste klas:
1. Inke van Oosten – RSG Broklede (Breukelen)
2. Eline van Hees – Revius Lyceum Doorn

De winnaars uit de tweede klas:
1. Agrima Tripathi – Haarlemmermeerlyceum (Hoofddorp)
2. Lipika Srivastava – Lodewijk College (Terneuzen)

De winnaars uit de eerste en tweede klas kunnen hun schrijfkunsten verder aanscherpen; zij nemen op 10 juni deel aan de Teen Creative Writing Workshop die wordt georganiseerd door sponsor The International Writers’ Collective. Er zijn nog (betaalde) plekken beschikbaar voor andere geïnteresseerde tieners. De winnaars en runners-up ontvingen bovendien een pakket van sponsor The American Book Center met onder andere een waardebon om Engelstalige boeken mee aan te schaffen.

“Ik vond het een leerzame en leuke ervaring! Ik schrijf zelf graag en dit stimuleert mij om daarmee door te gaan.”

Lipika Srivastava, leerling van het Lodewijk College in Terneuzen en een van de winnaars van de Flash Fiction Challenge 2023

We spraken medeorganisator Pauline van der Bilt over het belang van creative writing.

Wat levert creative writing op?
“Als je een taal echt wilt leren, moet je gaan schrijven. Je moet dan namelijk veel meer nadenken over de context van woorden. Op deze manier onthoud je de woorden beter, het fungeert als een soort lijm. Het voordeel van creative writing is dat je als schrijver helemaal loskomt van de structuur waar je normaal gesproken in schrijft. Een betoog of artikel eindigt bijvoorbeeld meestal met iets als ‘In conclusion, …’. Met creative writing speel je meer met de taal.

Een ander voordeel is dat je door zelf te schrijven ook beter gaat lezen. Je zult een boek anders bekijken en je beter kunnen verplaatsen in de auteur. Denk aan bepaalde stijlkeuzes of sprongen in de tijd die een auteur maakt. Het lezen van boeken is zo ontzettend belangrijk bij het leren van een taal. Door deze wedstrijd hoop ik stiekem de ontlezing van Nederland een beetje tegen te gaan.”

Waarom moet creative writing meer gestimuleerd worden op middelbare scholen?
“Veel docenten Engels vinden het lastig om creative writing een plek te geven in de klas. Ik zie het echt als mijn missie om dit zo veel mogelijk te stimuleren. Ik merk dat de meeste docenten er nog steeds voor kiezen zich in de onderbouw op grammatica te richten. Dat is kennelijk nog steeds wat veel mensen van taalonderwijs verwachten. Dat is jammer, want mijn ervaring, en steeds meer onderzoek wijst uit dat creatief schrijven enorm waardevol is, juist bij het leren van de grammatica en de taal. Die grammatica leren leerlingen zo eigenlijk op een leukere manier.

Wel vinden docenten het beoordelen van schrijfsels als deze vaak moeilijk. Daarom raad ik aan om geen cijfers te geven, maar gerichte feedback. Voor leerlingen is dit prettiger omdat ze zich vaak kwetsbaar opstellen. En het geven van feedback is ook een leuke manier om met collega’s de dialoog aan te gaan en samen te discussiëren wat sterk is aan een verhaal en wat scherper zou kunnen.

Basisschoolleerlingen zitten vaak vol verhalen en vinden het leuk deze te vertellen. Het is motiverend en leuk om creatief met taal en tekst bezig te zijn. Bovendien is creatief denken een 21st century skill. Het is jammer dat we die creativiteit op middelbare scholen minder ruimte geven.

Ik pleit er daarom echt voor om creative writing op middelbare scholen in de lessen Engels (en wellicht ook andere taalvakken) aan te bieden. Als je leerlingen vraagt naar hun favoriete leraar, wordt vaak de docent geschiedenis genoemd, omdat deze zulke goede verhalen kan vertellen. Je ziet dus dat verhalen absoluut aanslaan.”

Creative writing moet echt een onderdeel zijn van de lessen Engels!”

Pauline van der Bilt is senior leesconsulent, schrijver, verhalenverteller, workshopleider en voormalig docent Engels in het middelbaar onderwijs

Wat is de link met wereldburgerschap?
“Binnen het tto-netwerk en Global Citizen Network werken scholen aan wereldburgerschap. Met wereldburgerschap wil je leerlingen verschillende perspectieven meegeven en laten ervaren; op lokaal, nationaal en internationaal niveau. Een belangrijke voorwaarde om dat te kunnen doen, is je te verplaatsen in iemand anders.

Door het schrijven van een creatief verhaal kun je daarmee oefenen. Het is bijvoorbeeld een manier om de Sustainable Development Goals (SDG’s) behapbaar te maken voor leerlingen: hoe kun je in een fictief stuk van 150 woorden iets met het thema klimaat doen?”

Wat hoop je nog te bereiken?
“Dit was de derde editie dat ik betrokken was bij de Flash Fiction Challenge. Ik word enorm blij van de verhalen van leerlingen. Het is goed om te zien dat meer introverte leerlingen hiermee een stem krijgen. Ik hoop dat in de toekomst meer vmbo-leerlingen meedoen met de wedstrijd en meer scholen uit het Global Citizen Network.”

“Of ik een tip heb voor andere leerlingen? Begin gewoon met schrijven!”

Louise Hilgers, leerling bij RSG Enkhuizen, deelnemer Flash Fiction Challenge 2023

Tips om met creative writing te starten:

  • Start een facultatieve creative writing club. Houd het in het begin klein en start met de leerlingen die schrijven interessant vinden. Hierna kan de club organisch groeien. Op de website van Pauline staan verschillende tips waarmee je aan de slag kunt gaan. Een voorbeeld: laat leerlingen een foto zien en geef ze als opdracht een creatief verhaal te schrijven vanuit een onlogisch perspectief. Bijvoorbeeld bij een foto van een koe in het weiland het perspectief van de koe.
  • Een schrijver bestaat bij de gratie van de lezer. Publiceer de artikelen van je leerlingen: print ze uit en hang ze op, maak een boekje om uit te delen of zet ze online.
  • Nodig een verhalenverteller uit op school. Op 21 april luisterden de aanwezigen naar een Engelstalig verhaal van verhalenverteller Will O’ the Whispererer.
  • Organiseer een voorronde op school. Op het Isendoorn College in Warnsveld schrijven alle eerste en tweede havo en vwo tto-klassen een flash fiction verhaal. Per klas worden 2 tot 4 verhaaltjes geselecteerd die doorgaan naar de finale die plaatsvindt op school. De winnaars worden benoemd door een commissie die bestaat uit docenten én bovenbouwleerlingen. De winnaars worden afgevaardigd naar de landelijke finale die Nuffic organiseert.
  • Schrijf je leerlingen in voor de Flash Fiction Challenge van 2024.

Meer nieuws over internationalisering in het voortgezet onderwijs? Schrijf je in voor onze nieuwsbrief.