Wereldburgerschap op de basisschool

Onderwijs in burgerschap is al sinds 2006 verplicht en vanaf 2021 is de opdracht aan scholen om burgerschap te verwerken in het curriculum aangescherpt. Met wereldburgerschap ga je een stapje verder en kijk je, met onder andere internationalisering en meertaligheid als middel, samen met je leerlingen over de grens heen.

• Van burgerschap naar wereldburgerschap begint bij een brede benadering van burgerschap. Hoe zet je de stap van burgerschap naar wereldburgerschap?
• Met wereldburgerschap op de basisschool bied je je leerlingen internationale competenties op het vlak van kennis, vaardigheden, houding en reflectie.

Wat zijn wereldburgers?

• Ze staan open voor anderen;
• Ze zijn betrokken bij de wereld, ver weg en dichtbij;
• Ze beseffen dat wat ze doen, impact heeft op de rest van de wereld;
• Ze zetten zich in voor een vreedzame, rechtvaardige en duurzame internationale samenleving, waarin iedereen meetelt.

Kinderen ontdekken dat ze verbonden zijn met de rest van de wereld en hier een actieve rol in kunnen spelen. Het is belangrijk dat je steeds verband legt met het dagelijks leven van je leerlingen.

Je kunt op verschillende manieren aan de slag met wereldburgerschap. Kijk vooral wat het beste bij jouw school of klas past.

• Engels vanaf groep 1 – zo leren leerlingen op een natuurlijke manier de vreemde taal, met een focus op het begrijpen en spreken in de onderbouw. Met vroeg vreemdetalenonderwijs (vvto) veranker je het Engels in beleid en curriculum met behulp van de landelijke standaard en het keurmerk vvto Engels.
• Meertaligheid – maak gebruik van de thuistalen van je leerlingen voor een positieve invloed op onder andere de identiteitsontwikkeling en het taalbewustzijn.
• Digitale uitwisseling – ontdek andere culturen door online samen te werken met een partnerschool in het buitenland via eTwinning.
• Internationaliserend onderwijsprogramma – ontwikkel of gebruik een bestaand programma met een internationale dimensie, bijvoorbeeld IPC of PYP/IB.
• Ontdek de 24 wereldburgerschap-competenties inclusief voorbeelden en hulpbronnen - jouw gids om richting en samenhang te geven aan burgerschapsonderwijs. Waar ligt al je focus? Welke gebieden wil je verder ontwikkelen?
• Raamwerk voor wereldburgerschap – zoals de Sustainable Development Goals (SDG’s) of het model voor internationale competenties van Nuffic.

Lees meer over de programma’s en methoden die je kunt gebruiken.

Lesideeën en inspiratie

We hebben een aantal lesideeën voor de onder-, midden- en bovenbouw van de basisschool ontwikkeld. Ze zijn gebaseerd op 3 thema’s (biodiversiteit, duurzaamheid en kinderrechten) uit de Canon voor Wereldburgerschap (NCDO).

Inspiratie van collega's

Ons onderzoek naar hoe basisscholen invulling geven aan wereldburgerschap heeft inspirerende tips en tricks opgeleverd. Benieuwd deze basisscholen wereldburgerschap vormgeven? Bekijk de praktische tips en voorbeelden.

Volg een gratis webinar of een fysieke bijeenkomst over starten met wereldburgerschap. Kijk in de agenda wanneer een volgende bijeenkomst is.

Ben je op zoek naar ideeën en inspiratie? Meld je dan aan voor het kosteloze Netwerk Talen en Wereldburgerschap om met en van andere collega's te leren. Het netwerk richt zich op scholen die meer willen doen aan wereldburgerschap of Engels vanaf groep 1.

Vraag subsidie aan voor internationalisering en wereldburgerschap op je school:

• Subsidieregeling Internationalisering Funderend Onderwijs (IFO)
  Voor alle activiteiten en nascholing binnen Nederland waarmee je internationalisering in het schoolbeleid verankert.
  
• Subsidieprogramma Erasmus+
  Mobiliteiten. Bieden onderwijsprofessionals en leerlingen de kans om nieuwe kennis en vaardigheden op te doen in het buitenland.
  Partnerschappen. Voor het ontwikkelen van innovatieve projecten met buitenlandse scholen of andere instellingen.
  Centrale acties. Voor internationale samenwerkingspartnerschappen en internationale samenwerking voor het vormen van nieuw beleid. En voor Europees Burgerschap en de Europese instituties.

Bekijk ook onze brochure Wereldburgerschap op de basisschool (615,93 kB) voor meer informatie over hoe je aan wereldburgerschap kunt werken met je leerlingen, praktische tips en mooie voorbeelden, informatie over subsidies en meer.

In de brochure Wereldburgerschap van theorie naar praktijk lees je meer over de inzichten van Joana Duarte’s bijzondere leerstoel 'Wereldburgerschap en Tweetalig Onderwijs'. Je krijgt je op een toegankelijke manier een inkijkje in de opbrengsten van de leerstoel, met o.a. interviews met betrokken leraren en veel praktische tips.