Zo maak je vo-leerlingen enthousiast voor buitenland

Steeds meer Nederlandse studenten overwegen om tijdens hun studie naar het buitenland te gaan. De kiem hiervoor wordt gelegd op het voortgezet onderwijs. Wat kunnen middelbare scholen doen aan voorlichting?
leerlingen op een middelbare school

Een periode in het buitenland: veel scholieren voelen er wel wat voor, maar slechts een kleine groep zet daadwerkelijk de stap. Een stage of uitwisseling over de grens wordt je al niet in de schoot geworpen; je gehéle opleiding in het buitenland volgen vergt kennis, geduld en doorzettingsvermogen. Afhankelijk van het land van keuze, kan het papierwerk alleen al een grote drempel vormen.

Bovendien is tijdige oriëntatie noodzakelijk. Het inschrijfproces of de visumaanvraag kan veel tijd in beslag nemen. Om leerlingen een realistische voorstelling van zaken te geven, en te voorkomen dat ze ontmoedigd raken, is het belangrijk dat middelbare scholen hun voorlichtingsrol pakken.

Uitwisselingen en tto

Het Cals College uit Nieuwegein is één van de scholen die deze taak serieus neemt. Dat is geen verrassing voor wie de school een beetje kent. Internationalisering maakt daar al drie decennia lang deel uit van het curriculum. Al begin jaren negentig werden er uitwisselingen georganiseerd met Estland. De school heeft wereldburgerschap als speerpunt en is al meer dan vijftien jaar bezig met tweetalig onderwijs (tto), tegenwoordig van havo tot en met vwo en gymnasium.

Eén van de voortrekkers op ‘het Cals’ is decaan en voormalig docent aardrijkskunde Corine Oskam. Samen met andere scholen organiseert ze elk jaar de Buitenland Buitenkans-beurs.

"Veel leerlingen hebben plannen om naar het buitenland te gaan. De één met een tussenjaar als vrijwilliger of au pair, de ander ziet een studie als begin van een internationale carrière."

Corine Oskam van het Cals College

“Internationalisering zit al lange tijd in ons programma”, vertelt Corine. “Maar in de praktijk bleef het vaak hangen bij regulier onderwijs plus één keer per jaar een gezelligheidstrip naar een ander land. De afgelopen tien jaar hebben we daarin een grote slag gemaakt. Een internationale stage maakt nu deel uit van het curriculum van tto-vwo 5. Een paar weken lang gaan leerlingen, volledig zelfstandig, naar het buitenland. We hebben een kaart hangen met prikkertjes: ze gaan echt de hele wereld rond.” Regulier 5 vwo gaat elk jaar een midweek naar Parijs of Berlijn.

Buitenland Buitenkans

Corine merkt dat dergelijke ervaringen, in combinatie met tweetalig onderwijs, leerlingen enthousiast maken voor een buitenlandervaring vóór of tijdens hun vervolgstudie. “Veel leerlingen hebben plannen om naar het buitenland te gaan. De één met een tussenjaar als vrijwilliger of au pair, de ander ziet een studie als begin van een internationale carrière. Dat betekent niet dat iedereen ook uiteindelijk gaat. Maar de belangstelling is er zeker.”

Als er belangstelling is, zijn er ook vragen. Waar moet je beginnen? Is een visum nodig?

En als er belangstelling is, zijn er ook vragen. Waar moet je beginnen? Is een visum nodig? Moeten er cijferlijsten of diploma’s worden vertaald? En met welk kostenplaatje moet je rekening houden?

Dus wierp Corine enkele jaren geleden een balletje op in de decanenkring Utrecht. Zouden de scholen de handen niet ineen kunnen slaan voor een informatiemarkt? Het leidde tot Buitenland Buitenkans, een jaarlijkse beurs die wordt bezocht door ruim 700 leerlingen met buitenlandplannen.

Stappenplan

Hoe informeer je havo- en vwo-leerlingen over de mogelijkheid om een bachelor in het buitenland te volgen? Maak gebruik van ons stappenplan voor docenten/decanen in het voortgezet onderwijs.

Werk samen en focus

De informatiemarkt vormt een passend slotstuk op de internationaliseringsactiviteiten van het Cals College, en de andere deelnemende scholen. Niet alleen komen leerlingen in het reguliere curriculum in aanraking met het buitenland, de beurs geeft ze concrete handvatten voor het vervolg.

Corine raadt collega-docenten en -decanen aan om vooral de samenwerking te zoeken. “Omdat we het met meerdere scholen organiseren, kunnen we ook rekenen op veel bezoekers. Dan wordt het ook interessant voor grote organisaties, zoals Nuffic/WilWeg, Fulbright en Education First.

Houd ook focus, adviseert de decaan. “Maak er een echte buitenlandbeurs van. Hang er geen Nederlandse studies of activiteiten aan, want dan sneeuwt het thema onder. We horen dat ook terug van deelnemende organisaties. Ze vinden het heel prettig dat de beurs alleen over het buitenland gaat. Want dan versterk je elkaar.”

leerlingen en docent in de les op een middelbare school

Zelfvertrouwen

Of leerlingen uiteindelijk de stap zetten, daar heeft Corine niet altijd zicht op. De leerlingen vliegen na hun examens uit en het contact verwatert of verdwijnt. In elk geval heeft het Cals College ze optimaal voorbereid op een buitenlandervaring.

“Een periode in het buitenland geeft een enorme impuls aan het zelfvertrouwen van leerlingen. Je wordt in je eentje ondergedompeld in een nieuwe cultuur. Dat is een ervaring die ze de rest van hun leven met zich zullen meedragen. En dáár doen wij het voor. We willen dat onze leerlingen wereldburgers worden.”

Tips voor voorlichting in het voortgezet onderwijs

  • Nodig een WilWeg-ambassadeur uit voor een (online) evenement op je school.
  • Wijs leerlingen op de BuitenlandBeurs, waar ze informatie krijgen over studiemogelijkheden in het buitenland.
  • Nodig een oud-leerling die naar het buitenland is geweest uit om te vertellen over zijn/haar ervaring in het buitenland.

Lees meer tips.

Nog meer nieuws over internationalisering in onderwijs? Schrijf je in voor onze nieuwsbrief en blijf op de hoogte.