Zo geeft NPO-geld wereldburgerschap vleugels

Lyceum Ypenburg zet NPO-geld in voor bijspijkeruren, maar ook voor onderwijsvernieuwing met een internationale insteek. “Met vakoverstijgende projecten willen we leerlingen sterker motiveren en meer verantwoordelijk maken voor hun leerproces”, zegt rector Flint van de Gronden.

Met het Nationaal Programma Onderwijs (NPO) krijgen scholen extra geld om achterstanden weg te werken die door corona zijn ontstaan. Lyceum Ypenburg kiest onder andere voor bijspijkeruren, maar zet ook in op onderwijsvernieuwing. “Met meer vakoverstijgende projecten, ook buiten de deur, willen we leerlingen sterker motiveren en meer verantwoordelijk maken voor hun leerproces. Zo werkt het NPO-geld als een vliegwiel voor de ontwikkeling van wereldburgerschap”, zegt rector Flint van de Gronden.

Nog maar net was Flint van de Gronden in zijn nieuwe baan gestapt als rector bij Lyceum Ypenburg, school voor mavo, havo, atheneum en gymnasium, toen de tweede coronagolf Nederland overspoelde. “Een jaar met veel onzekerheid, hybride lessen, beperkingen en schoolsluitingen. Het was pittig, we stonden als sector in de frontlinie maar hebben die credits niet altijd gekregen. Gelukkig kunnen we dit schooljaar nu bijna afsluiten en even tot rust komen”, zegt Van de Gronden.

Analyse van de achterstanden

Tot rust komen is echter betrekkelijk. Met het NPO krijgen scholen de komende twee jaar extra geld om achterstanden weg te werken die leerlingen hebben opgelopen door de coronamaatregelen. Uit de zogeheten menukaart kunnen zij effectieve interventies kiezen. Dat betekent dat er voor de zomer een plan moet liggen van de school.

Van de Gronden: “We hebben eerst een schoolscan gemaakt, zoals gevraagd door het ministerie. Na periode 3 hebben alle docenten per leerling het niveau bekeken en zijn de achterstanden in kaart gebracht. Het gaat niet alleen om achterstanden per vak maar ook om bijvoorbeeld executieve vaardigheden. Mentoren hebben samen met de afdelingsleiders per jaarlaag een analyse gemaakt. Daarna hebben we schoolbrede conclusies getrokken en daar passende interventies bij gekozen, weer teruggebracht naar individuele leerlingen. Van micro naar macro naar micro dus.”

Maatwerk voor leerlingen

De analyse bracht interessante gegevens naar voren. De kernvakken waren in grote lijnen op orde, maar bij andere vakken bleken er wel achterstanden, zoals bij Frans en bedrijfseconomie. “Een gevarieerd beeld dus. De interventies die we hiervoor gaan inzetten zijn extra vakbegeleiding en meer huiswerkbegeleiding. We werken zo veel mogelijk met onze eigen leraren. Het schoolrooster passen we aan waardoor elke leerlingen bijspijker-flexlessen kan kiezen op basis van zijn behoefte”, legt hij uit.

Flint van de Gronden

“We moeten ons niet beperken tot het wegwerken van leerachterstanden” - Flint van de Gronden

Aanhaken bij wereldburgerschapscompetenties

Lyceum Ypenburg kiest daarnaast voor maatwerk-interventies om de onder andere de executieve functies van leerlingen te ontwikkelen en hen op sociaal-emotioneel gebied te versterken. Van de Gronden: ‘Na die lange periode van online lessen, willen we extra aandacht schenken aan positieve groepsvorming. Mentoren krijgen meer tijd om leerlingen te begeleiden.

Daarnaast willen we meer vakoverstijgend en projectmatig onderwijs aanbieden waarin leerlingen bijvoorbeeld zelfregulering en samenwerken kunnen ontwikkelen. We bieden vakken in context aan om zo de verbinding te leggen met de wereld buiten de school. We hopen dat dit leidt tot meer motivatie. Onze school staat in Den Haag, de stad van vrede en recht, dus hoe mooi is het om daarbij aan te haken.”

Lucht voor ontwikkelruimte

Die visie op het onderwijs is niet iets wat per se met corona te maken heeft. Leerlingen kunnen sinds kort het nieuwe vak STEAM volgen, een combinatie van Science, Technology, Engineering, Arts en Mathematics. Docenten ontwikkelden dit jaar al het vak B-Life, wat staat voor burgerschap, levensbeschouwing, internationalisering, filosofie en ethiek. Leerlingen leren, naast vakkennis, met een andere blik te kijken naar wat er speelt in de samenleving en de wereld.

Van de Gronden: “Dankzij het extra geld kunnen we deze vakken breder invoeren. Alle leerlingen hebben daar profijt van. Zo werkt het NPO-geld als een vliegwiel voor internationalisering en wereldburgerschap. Ik voel meer lucht, meer ontwikkelruimte! Prachtig dat docenten daar nu meer tijd voor krijgen.”

Grote opdracht

De rector zou het een goed idee vinden om de schoolscan over een jaar te herhalen, om te zien hoe ver de ontwikkeling is. Meten van resultaten is niet altijd gemakkelijk beaamt hij, maar met vragenlijsten kun je de sociaal-emotionele ontwikkeling en het welbevinden ook in kaart brengen. “We staan in ieder geval voor een grote opdracht die niet eenvoudig is met het grote tekort aan leraren. Belangrijk is wel dat we ons niet beperken tot het wegwerken van leerachterstanden.”

Kies de internationale invalshoek

Er zijn meer mogelijkheden om NPO-geld effectief in te zetten en tegelijkertijd internationalisering en wereldburgerschap te versterken. Denk aan:

  • Meer welbevinden: Voor duurzaam trainen van docenten op het gebied van competenties en wereldburgerschap kun je contact opnemen met Globi of Fawaka Wereldburgerschap.
  • Een mooi programma om te werken aan internationale competenties is Cross Your Borders
  • Conflicthantering, veerkracht en tegengaan van pesten: Stories that Move en Critical Mass. zijn lesprogramma’s met een internationale scope
  • Samenwerkend leren: gebruik eTwinning om met leraren in het buitenland digitaal samen te werken

Of lees het artikel Internationaliseren, juist nu met tips en inspiratie om internationalisering duurzaam en inclusief te maken

Nog meer nieuws over internationalisering in het voortgezet onderwijs? Schrijf je in voor onze nieuwsbrief en blijf op de hoogte.