Volwasseneneducatie heeft baat bij Europese samenwerking

‘Volwasseneneducatie’ is een breed begrip. De doelgroep is divers, het aanbod groot. Daarom is het misschien beter om allereerst duidelijk te maken wat niet de doelgroep is: hoogopgeleide volwassenen die naast hun werk nog een studie volgen.

Barrières wegnemen

Peter van Deursen, consultant volwasseneneducatie bij Nationaal Agentschap Erasmus+, onderstreept dat volwasseneneducatie draait om kwetsbare mensen. Een groep die onder meer bestaat uit laaggeletterden en -gecijferden, statushouders, ouderen, LHBT’ers, mensen met een beperking en gedetineerden – en alle overlap van dien.

Ze zijn niet met weinig: in Nederland hebben 2,5 miljoen mensen van zestien jaar en ouder moeite met lezen, schrijven of rekenen. “We zijn gauw geneigd een stempel op kwetsbare mensen te drukken”, zegt Peter. “Dat het een moeilijke doelgroep is, bijvoorbeeld. Maar bij volwasseneneducatie draait het niet om hun beperkingen, maar om het wegnemen van de barrières die zij ervaren.”

Verandering

Sinds 1 januari 2021 is het thema volwasseneneducatie in Erasmus+ van CINOP verplaatst naar het Nationaal Agentschap, en daarmee bedient Nuffic alle onderwijsvelden. Organisaties die kwetsbare volwassenen willen bereiken – dit kunnen bibliotheken zijn, maar ook ROC’s, stichtingen, gemeenten of kleinere organisaties – kunnen bij Erasmus+ subsidie aanvragen voor een project dat hun organisatie versterkt in het begeleiden van hun doelgroep.

Volwasseneneducatie neemt de barrières weg die kwetsbare mensen ervaren

Peter: “In veel Europese landen is volwasseneneducatie ondergebracht bij het ministerie van Onderwijs. In Nederland is dat niet meer het geval, waardoor er voor organisaties soms onduidelijkheid is. Aan ons de taak om organisaties de weg te wijzen op het gebied van Europese subsidies.”

Mobiliteit en partnerschappen

Erasmus+ richt zich op twee grote actielijnen: mobiliteit en partnerschappen. De mobiliteitsprojecten van Erasmus+ bieden begeleiders en ‘studenten’ de kans om kennis en vaardigheden in het buitenland op te doen – met extra financiële steun voor deelnemers met een beperking of economische achterstand.

Het thema partnerschappen stelt Nederlandse organisaties en instellingen in staat op kleine of grote schaal samen te werken met organisaties in andere landen.

Dit is zowel voor aanbieders van volwasseneneducatie als de doelgroep van grote waarde. “Er is heel veel te winnen in Europese samenwerking”, aldus Peter. “Het geeft Nederlandse organisaties de kans zich te spiegelen aan andere landen, en hun aanbod te verbreden of te verdiepen. Daarnaast kan Erasmus+ faciliteren in partnerschappen, zodat partijen gezamenlijk producten kunnen ontwikkelen.”

Europese samenwerking geeft Nederlandse organisaties de kans zich te spiegelen aan andere landen en hun aanbod te verdiepen

Aanbod verbeteren

De Hogeschool Utrecht ontwikkelt bijvoorbeeld met Europese partners een referentiekader voor gecijferdheid. Voor geletterdheid is dit raamwerk er al (A1, A2, B1, etc.). Peter: “Hoe gaaf zou het zijn als we zoiets ook voor cijfers kunnen hebben. Dit zou betekenen dat mensen veel beter gekwalificeerd kunnen worden, waardoor ook het aanbod kan worden verbeterd.”

Maar ook kleine projecten bewijzen hun meerwaarde. Peter wijst in dat opzicht naar een lokaal georganiseerde trainingen voor vrouwen met een migratieachtergrond. “Dat is heel kleinschalig, maar de impact ervan is direct. Je ziet die vrouwen zelfvertrouwen krijgen. Ze klimmen op en starten soms zelfs een eigen onderneming. Dat is prachtig, daar doen we het voor.”