Nederland blijft aantrekkelijk voor internationale afgestudeerden
De levensstandaard en de kwaliteit van onderzoek en onderwijs worden onder de internationaal afgestudeerden het vaakst genoemd als factoren met een positieve invloed op hun keuze om in Nederland te gaan wonen (of te blijven wonen). De pandemie en de krappe woningmarkt hebben daarentegen een negatieve invloed.
Dat blijkt uit nieuw onderzoek van Nuffic onder 409 internationale studenten die recentelijk aan een Nederlandse hogeronderwijsinstelling zijn afgestudeerd of dit voor het einde van het jaar gaan doen.
Wie blijft vaker in Nederland?
Vanwege de maatregelen tegen corona volgde een deel van de respondenten hun studie afgelopen jaar volledig vanuit hun thuisland. Deze groep is aanzienlijk minder vaak van plan om in Nederland te gaan wonen (46 procent) dan internationale studenten die minimaal een deel hun studie in Nederland volgden (60 procent).
Van alle internationale respondenten zegt 57 procent dat het waarschijnlijk of zeer waarschijnlijk is dat ze in Nederland gaan wonen en werken na het afronden van hun studie(s) of onderzoek.
Ook zijn studenten van buiten Europese Economische Ruimte (EER) eerder geneigd zich in Nederland te vestigen dan studenten vanuit de EER (59 tegen 45 procent).
Uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek blijkt dat gemiddeld de helft van de internationale studenten één jaar na afronding van zijn studie nog in Nederland verblijft. Vijf jaar na het afstuderen is dit gedaald tot ongeveer een kwart. Dit percentage wordt ook wel de stay rate genoemd.
Invloed corona op stay rates
Volgens Astrid Elfferich (foto), onderzoeker en projectleider van dit onderzoek bij Nuffic, was de grote vraag welke impact COVID-19 zou hebben op deze cijfers.
“Als slechts een klein deel van de internationaal afgestudeerden van plan was om in Nederland te gaan wonen, zou dit veelzeggend zijn en mogelijk ook jarenlang een merkbare invloed hebben op het Nederlandse onderzoeksveld en bedrijfsleven.”
De resultaten van dit onderzoek wijzen hier volgens Astrid niet op. “We moeten een slag om de arm houden omdat ons onderzoek betrekking heeft op de voornemens van studenten, maar op basis daarvan kunnen we stellen dat de gevolgen van het coronavirus beperkt lijken. De huidige plannen van studenten komen redelijk overeen met de daadwerkelijke stay rate van de afgelopen vijftien jaar.”
Daar komt bij dat de grootste groep respondenten (ongeveer de helft) aangeeft dat de pandemie hun plannen om al dat niet in Nederland te gaan wonen niet heeft beïnvloed. Ongeveer een kwart van de studenten zegt dat ze door de pandemie minder geneigd zijn om in Nederland te wonen. Sommigen van hen laten zich in het onderzoek zeer negatief uit over de Nederlandse corona-aanpak.
Aan de andere kant geeft ook een kwart van de studenten aan dat ze door corona juist meer genegen zijn in Nederland te blijven. Daarmee lijkt het effect onder aan de streep neutraal.
De Nederlandse huizenmarkt heeft duidelijk een negatieve invloed op de plannen van respondenten.
Wel opvallend is dat studenten van buiten de EER significant vaker in Nederland willen blijven vanwege corona. Van deze groep zegt 26 procent dat de pandemie de kans heeft vergroot dat ze in Nederland gaan wonen na hun studie. Slechts 7 procent van de EER-studenten zegt hetzelfde.
Nederlandse huizenmarkt
Verder speelt de staat van de arbeidsmarkt (in het thuisland of juist in Nederland) een belangrijke rol in de afweging. De Nederlandse huizenmarkt heeft duidelijk een negatieve invloed op de plannen van respondenten. Een Franse student beschrijft die als ‘horrible’.
Voor andere studenten, zoals Candice Etemesi uit Kenia, geeft de Nederlandse levensstandaard de doorslag: zij blijft in Nederland. “Ik ben daarnaast meer verbonden met de wereld in Nederland”, aldus Candice. “Ik heb niet alleen meer mogelijkheden op het gebied van gezondheidszorg, maar ook op de arbeidsmarkt. De pandemie is zeer negatief geweest voor de arbeidsmarkt in mijn thuisland, waardoor ik in Nederland meer kansen heb voor mijn toekomst.”
Boy Sitinjak uit Indonesië wijst eveneens op de goede carrièremogelijkheden in Nederland. “Ervaring opdoen in Nederland, via een stage of een baan, is goed voor mijn kennisniveau en mijn carrière. Bovendien heeft de Nederlandse overheid sterk gereageerd op de pandemie. Dat alles maakt dat ik hier nog wel even wil blijven.”
Volgens onderzoeker Astrid Elfferich zijn die geluiden in lijn met de uitkomsten van het onderzoek. “Nederland blijft een zeer aantrekkelijk land voor internationaal talent.”
‘Ik wil nog meer zien en doen in Nederland’
Hannah Jachim, Wenen (Oostenrijk), startte in september 2019 met haar Master Stedelijke en economische geografie aan Utrecht University.
“Ik heb slechts enkele maanden van het normale studentenleven kunnen genieten voordat de pandemie begon. Eigenlijk had ik Utrecht en Nederland nog nauwelijks kunnen ontdekken. Naar huis gaan was voor mij geen optie, daarmee zou ik mijn buitenlandse ervaring opgeven.”
“De lockdown ben ik goed doorgekomen, mede dankzij mijn leuke huisgenoten: drie internationale studenten en vijf Nederlanders. We chillden in de zon op het balkon of dansten in de huiskamer. Als ik geen huisgenoten had gehad, denk ik dat ik toch terug was gegaan naar Wenen.”
“Ik heb voor nu besloten in Nederland te blijven. Ondanks de relatief gezellige lockdown, heb ik het gevoel dat ik er nog niet genoeg heb ‘geleefd’ in Nederland. Er zijn nog veel dingen die ik wel zien en doen, zoals uitgaan in Rotterdam en het meemaken van Koningsdag. Ik heb een bucket list! Ik ben een fietser geworden en waardeer de Nederlandse directheid. Ik zie mezelf ooit wel weer eens teruggaan naar Wenen, maar voor nu heb ik gekozen voor Nederland.”
‘Niet onder de indruk van Nederlandse corona-aanpak’
Chiara Barbera, Parma (Italië), volgde een medische vooropleiding aan University College Roosevelt. Ze deed een minor in Taal & Cultuur. Chiara begon haar studie in Nederland in augustus 2018.
“Door corona ben ik minder geneigd om in Nederland te blijven. Ik ben niet onder de indruk van de aanpak van de Nederlandse regering. Als internationale student viel het me direct op dat Nederlandse mensen leuk en direct zijn, en dat ze veel waarde hechten aan hun persoonlijks vrijheid. Dat is mooi, maar belemmert in mijn optiek de mogelijkheid om corona te overwinnen.”
“Nederlanders zijn niet bereid hun vrijheid op te geven, zelfs niet als het om iets kleins als een mondkapje gaat. De maatregelen van de Nederlandse overheid zijn niet strikt genoeg geweest of weer te snel opgeheven. Met als gevolg dat we nu weer in een nieuwe opleving zitten.”
“De meeste internationale studenten die ik ken, waren niet te spreken over de Nederlandse corona-aanpak. Desondanks blijven de meesten van hen in Nederland. En ik ook, maar dat is vooral omdat hier de Master-programma’s worden aangeboden waar ik interesse in heb.”
Should I stay or should I go? Lees het volledige rapport
Download het rapport van dit onderzoek naar de plannen van internationale studenten aan Nederlandse hogeronderwijsinstellingen.
How is COVID-19 affecting the plans of international graduates in the Netherlands in 2021? | Nuffic