'Internationalisering in het mbo is geen ver-van-mijn-bed-show'

Als docent in het beroepsonderwijs speel je een sleutelrol in internationalisering. Daarbij is het belangrijk dat jouw onderwijs inspeelt op de behoeften van de regio en het vakgebied. Hoe pak je dat aan en welke competenties heb je zelf eigenlijk nodig? Onderzoekers van Nuffic en de Haagse Hogeschool zochten het uit.
docent kappersopleiding Alfa college doet handeling voor bij student

Zij gingen het afgelopen jaar op schoolbezoek bij vijf ROC’s. In interactieve sessies, vroegen ze panels van docenten, opleidingsmanagers, internationaal coördinatoren en studenten wat internationalisering precies betekent binnen hun school. ‘Waarom en hoe willen we onze studenten internationale competenties laten opdoen’?

Die gemeenschappelijke taal helpt vervolgens om in gesprek te gaan over de competenties die docenten nodig hebben om studenten toe te rusten. Bijvoorbeeld studenten kunnen helpen reflecteren op interculturele ervaringen of in staat zijn om binnen de school informatie over partners en subsidies te vinden voor internationale groepsactiviteiten.

Vervolg op model docentcompetenties

Een aantal jaar geleden heeft Nuffic het model internationale competenties voor docenten gepubliceerd. Jette Thönissen, projectleider internationalisering bij Nuffic: “Toen hebben we scholen gevraagd naar mogelijke leeropbrengsten van internationalisering voor docenten en stafmedewerkers. In die gesprekken kwam de vraag welke van deze leeropbrengsten noodzakelijk zijn om internationalisering als docent vorm te geven en studenten goed te begeleiden verschillende keren naar boven. Met het nieuwe onderzoek hebben we deze vraag proberen te beantwoorden.”

Marloes Ambagts is docent-onderzoeker bij het lectoraat Global Learning van de Haagse Hogeschool. Zij zag in deze verkenning dat scholen internationalisering soms te abstract maken. Marloes: “Het is als school geen optie meer om internationalisering niet deel te maken van je doelen en je strategieën. Maar als je die grote doelen wel op schoolniveau meeneemt, maar niet concreet maakt binnen de teams, hoe kunnen docenten die dan in de praktijk te brengen?”

Meer in huis dan je denkt

Daan Maljers, docent-onderzoeker en coördinator internationalisering bij ROC van Twente was betrokken bij de pilot van het onderzoek. Hij ervoer zelf hoe waardevol het is als docenten en staf samen in gesprek gaan over internationalisering: “Wij van het practoraat zijn na het schoolbezoek van Nuffic gaan praten met HR, en daar kwam uit dat we eigenlijk nodig op een rij moesten zetten wat we als school nou precies allemaal doen aan internationalisering. In een aantal sessies zijn we onze activiteiten gaan definiëren en categoriseren. Dit zijn vier typen geworden, met natuurlijk ook verschillende soorten voorbereiding.”

Iets bijdragen aan internationalisering vergt een bepaalde mindset. Vaak zetten docenten die internationale bril al regelmatig op, maar staan ze daar niet bij stil. Marloes: “Ik denk dat we als docent niet altijd bewust zijn van wat we doen en wat we in huis hebben aan competenties. Toen we in het in het onderzoek verschillende docenten vroegen naar hoe ze internationalisering in hun onderwijs bouwen, kwamen ze eerst allemaal met hele moeilijke voorbeelden. Maar het bleek ook in de alledaagse dingen te zitten: studenten de gelegenheid geven om in de eigen taal met elkaar dingen te bespreken of bij een kappersopleiding uitleg geven over het invlechten van verschillende haartypes. Internationalisering is geen ver-van-mijn-bed-show, het is een antwoord op wat studenten nodig hebben in de regio.”

Visueel verslag symposium 15 maart 2024. Er wordt gevraagd wat docenten nodig hebben om een sleutelrol te spelen bij internationalisering. Antwoorden die o.a. gegeven zijn op de dag: tijd, urgentie, verankering op school en draagvlak. De tekening eindigt met aanbevelingen voor dat draagvlak op school krijgen, zoals teams oprichten met docenten uit verschillende disciplines en trainingen inplannen.

Visueel verslag van het symposium “Internationalisering in de praktijk”. Hier werd het onderzoek gepresenteerd en deelnemers deelden hun ideeën voor het faciliteren van docentenprofessionalisering voor internationalisering. Wil je ook meepraten? Mail dan naar mbo@nuffic.nl.

Iedereen aan boord

Met het rapport ‘Internationalisering in de praktijk’ hoopt het onderzoeksteam dat onderwijsprofessionals uit het mbo met elkaar in gesprek gaan over internationalisering en de rol van de docent, van College van Bestuur tot hr-medewerker. Marloes: “Denk na over wat internationalisering in jouw regio betekent. En bekijk met dat in je achterhoofd je huidige docentenpopulatie en bedenk hoe je hen het beste kan toerusten. Want het gaat niet om een extra cursus voor de enthousiastelingen. Het gaat om het toekomstbestendig maken van je onderwijs. ”

Daan vult aan: “Neem eens het kwalificatiedossier onder de loep. Wat staat daar eigenlijk in? Waar leiden we mensen toe op? Bedienen we onze regio wel goed, hebben we de goede focuspunten? Als internationalisering onderdeel is van de werktaken, kerntaken en werkprocessen kun je ook door ontwikkelen.”

Meer weten over internationale docentcompetenties?