Internationalisation at home biedt kansen voor álle studenten

Studenten van de Academie voor Social Work van Avans Hogeschool werkten afgelopen jaar intensief samen met Portugese studenten, docenten en een groep ‘spookjongeren’ die ze hielpen om hun plek in de maatschappij te vinden. Allemaal online: het is een schoolvoorbeeld van internationalisation at home. Al gaan ze elkaar ook ‘in het echt’ opzoeken zodra dat weer kan.

Geldproblemen, dakloosheid, psychische problemen. Er is een groep jongeren die met zoveel verschillende dingen worstelt, dat hulpverleningsinstanties niet altijd adequate hulp kunnen bieden. Omdat deze groep bij instanties wel eens van de radar valt, worden de jongeren wel ‘spookjongeren’ genoemd. Wat is de beste manier om deze doelgroep verder te helpen? Angèle Geerts, docent en internationaal coördinator bij de Academie voor Social Work van Hogeschool Avans, nodigde haar studenten uit om zich in die vraag te verdiepen.

Dat hadden ze kunnen doen met hun lesboek in de hand, maar Geerts had een beter idee. Ze wilde dat de studenten met de jongeren zelf in gesprek zouden gaan. ‘Er wordt in de hulpverlening heel veel ontwikkeld vóór mensen, maar ik ben ervan overtuigd dat je veel verder komt als je het mét hen doet. Jongeren weten zelf vaak heel goed wat ze nodig hebben, en waarom de hulp die ze tot nu toe gekregen hebben niet voldoende was.’ Studenten en jongeren kregen een gelijkwaardige rol in het project.

Internationaal

Daarnaast moest het project een internationale component hebben. "Veel studenten hebben niet de financiële of praktische mogelijkheden om voor langere tijd naar het buitenland te gaan. Ook zij moeten een internationale ervaring kunnen opdoen, al was het maar omdat we in ons vakgebied in de toekomst steeds meer zullen gaan samenwerken met collega’s in het buitenland."

In de Portugese school Escola Superior de Educação de Paula Frassinetti in Porto, partnerschool van Avans, werd een logische samenwerkingspartner gevonden. "We kenden elkaar al goed en wisten dus dat de neuzen dezelfde kant op stonden: aan beide kanten wilden we ons onderwijs graag vernieuwen. Binnen drie maanden hadden we het project opgezet."

Eerst gingen de studenten Social Work samen met studenten Communicatie en de jongeren uit de doelgroep tien weken op zoek naar de behoefte van de jongeren. Wat hebben zij nodig om hun plek te vinden in de maatschappij? De Nederlandse groep deelde haar resultaten samen met een Portugese groep die dezelfde samenstelling heeft. Ze hielden elkaar online op de hoogte van de vorderingen en volgden samen workshops.

"We kenden elkaar al goed en wisten dus dat de neuzen dezelfde kant op stonden: aan beide kanten wilden we ons onderwijs graag vernieuwen. Binnen drie maanden hadden we het project opgezet.”

Internationalisation at home

Het project is een schoolvoorbeeld van internationalisation at home, vindt Sabrina Verheul, beleidsmedewerker bij Nuffic. Met internationalisation at home ontwikkelen studenten internationale vaardigheden en interculturele competenties zonder dat ze naar het buitenland hoeven. Internationale en interculturele elementen worden verweven in het studieprogramma van de studenten.

"In het project van Avans komen veel waardevolle dingen samen. Er wordt intensief online samengewerkt op vernieuwende manieren, en uiteindelijk gaan beide groepen elkaar als kers op de taart ook nog in het echt ontmoeten.’ Nuffic zet zich in om verschillende partijen op het gebied van internationalisation at home met elkaar te verbinden.

‘De ene onderwijsinstelling is er al verder mee dan de andere. Wij willen er graag aan bijdragen dat scholen good practices uitwisselen en van elkaar leren, zodat niemand het wiel opnieuw hoeft uit te vinden."

Laagdrempelig

De grote waarde van internationalisation at home zit volgens Verheul in het feit dat studenten op een laagdrempelige manier in contact komen met het buitenland en een internationaal perspectief kunnen opdoen. "Internationalisation at home is ontzettend inclusief: het is voor iedere student toegankelijk. Iedereen kan op deze manier internationale competenties ontwikkelen, zoals leren omgaan met culturele verschillen en internationaal kunnen samenwerken. Vaak leren studenten ook dat hun vak in het buitenland net op een andere manier wordt benaderd."

Verschillende visies

Een van de doelen van Geerts was dan ook dat haar studenten zouden ervaren dat men in Portugal een andere visie heeft op hulpverlening. "In Nederland is de manier van werken vaak vrij sturend. De Portugezen zijn volgender, zij geven de cliënt meer ruimte om aan te geven waar hij of zij behoefte aan heeft. Studenten zagen dat onze manier van werken slechts een van de mogelijkheden is. Een beetje van beide zou het beste zijn, zeiden sommigen."

Ook leerde de groep omgaan met culturele verschillen. "In het begin van het project merkten onze studenten dat de Portugese groep wat teruggetrokken was. Soms gaf een Portugese student geen antwoord, of ging zelfs zomaar offline. We zijn toen gezamenlijk gaan bespreken en ontdekken hoe dat kwam en op welke manieren Nederlanders en Portugezen verschillen. De communicatiestudenten hebben een workshop gegeven over manieren van samenwerken die voor beide groepen werken."

Ontmoeting

Als het kan, gaan beide groepen elkaar in november ontmoeten. Iedere deelnemer moet dan een product of activiteit ontwikkeld hebben die zijn of haar eigen ontwikkeling in het project weerspiegelt. De studenten leggen daarin vast welke competenties ze hebben ontwikkeld, de jongeren laten zien wat ze over zichzelf geleerd hebben.

"Een van de jongeren, die lange tijd drugs gedeald heeft, maakt bijvoorbeeld een kookboekje. Hij heeft geleerd de kwaliteiten die hij eerder voor het dealen gebruikte, in te zetten voor iets positiefs. Koken is zijn hobby en bij lokale supermarkten wist hij te regelen dat hij gratis boodschappen mocht ophalen, waarmee hij voor zijn hele groep kon koken. Het past goed bij het einddoel van ons project: vanaf het begin was de insteek dat iedere deelnemer erin moet groeien."

Nog meer nieuws over internationalisering in onderwijs? Schrijf je in voor onze nieuwsbrief en blijf op de hoogte.