‘Een prachtige filosofie: ruimte creëren voor change makers’

De afgelopen 70 jaar is Nuffic de motor geweest achter de internationalisering van het onderwijs. Tijdens een feestelijke jubileumbijeenkomst belichtten stakeholders de verschillende kanten van een veelzijdige onderwijsorganisatie. Het gaat de Nuffic niet alleen om aantallen uitwisselingsstudenten; het gaat om het effect dat internationalisering heeft op de onderwijskwaliteit, concluderen betrokkenen.

‘Nuffic is een van onze belangrijkste partnerorganisaties', zegt Kai Sicks (secretaris-generaal DAAD). ‘We hebben veel dingen gemeen, we hebben dezelfde wereldoriëntatie. Ik bedoel dat we allebei onderwijs zien als een manier om bij te dragen aan maatschappelijke uitdagingen.’ Er zijn vijf landen die die filosofie delen en ze werken nauw samen, legt Sicks uit. ‘Nuffic is een van de grote vijf, samen met Frankrijk, het Verenigd Koninkrijk, de VS en Duitsland.’

In Duitsland is het onderwerp internationalisering niet zo gepolitiseerd, het ligt niet zo gevoelig als in Nederland. ‘Dat komt door het gebrek aan arbeidskrachten in Duitsland’, legt Sicks uit. Bovendien ligt de blijfkans – het aantal inkomende studenten dat langdurig werk vindt – in Duitsland veel hoger dan in Nederland: 54% tegen 25% in Nederland.

Internationale problemen

Donatienne Hissard, die een ander land van de ‘grote vijf’ vertegenwoordigt – Frankrijk – legt uit waarom internationalisering in deze tijd van cruciaal belang is. ‘Alle grote problemen van vandaag zijn mondiale problemen. We kunnen ze simpelweg niet op nationaal niveau oplossen: we hebben onderzoekers nodig die zich aanpassen, nadenken en een open geest hebben. In Zuid-Frankrijk werken we bijvoorbeeld nu samen met onderzoekers van de andere kant van de Middellandse Zee om van hen te leren over gezondheid en droogte.’

‘Het is ook een kwestie van een arbeidsdeling’, vult Sicks aan. ‘Toen de wereld op zoek was naar een covid-vaccin, kwamen twee Duitse wetenschappers van Turkse afkomst met een vaccin. In Duitsland konden ze geen financiering vinden, dus gingen ze in zee met Pfizer in de VS. Zonder internationale samenwerking was dit niet gelukt.’

'Alle grote problemen van vandaag zijn mondiale problemen. We kunnen ze simpelweg niet op nationaal niveau oplossen'

Een handelsnatie

‘Jongeren van vandaag groeien op in een wereld die volledig geglobaliseerd is’, constateert Ewald van Vliet (Voorzitter College van Bestuur Stichting Lucas Onderwijs). ‘Wie er van jongs af aan mee in aanraking komt en de kans krijgt om een internationale ervaring op te doen, zal zich beter kunnen redden in die geglobaliseerde wereld.’ De stichting Lucas Onderwijs omvat 86 scholen in het voortgezet en primair onderwijs en doet veel internationaliseringsprojecten met hulp van Nuffic.

‘Zonder Nuffic zouden we echt veel minder internationale contacten hebben. Dan zouden onze jongeren belangrijke skills niet leren: heel schadelijk voor Nederland als handelsland. We zijn een klein land en een klein taalgebied met een volstrekt open economie. Als je je daar niet van jongs af naar voegt, dan wordt het ontzettend moeilijk om daar later in mee te komen.’

Co-creatie in Benin

In Benin staat Nuffic vooral bekend vanwege ondersteuning bij capaciteitsopbouw, vertelt Flora Josiane Chadare (Nationale Universiteit van Benin). ‘De afgelopen jaren is de kwaliteit van het onderwijs hier sterk verbeterd. Co-creatie heeft geholpen om ons onderwijs beter af te stemmen op de maatschappelijke problemen in Benin.’ Samen met de onderwijsinstellingen van Benin heeft Nuffic drie academische instellingen helpen opzetten: op het gebied van water, gezondheidszorg en van voedselzekerheid.

Ook persoonlijk is Chadare door Nuffic ondersteund: ‘Ik ben in Wageningen gepromoveerd met een Nuffic-beurs.’ Daar onderzocht ze onder andere het effect van voedselverrijking – met ijzer en andere mineralen – op ondervoeding in haar land. Een echt voorbeeld van kennisvalorisatie: ‘Nu kunnen we de Boabab-producten die mensen eten verbeteren met lokale ingrediënten die voedzamer zijn.’

Artikel gaat verder onder de foto.

Respect voor andere culturen

Voor Iris Klein Gunnewiek lag de Nuffic-ervaring in Australië: als student Internationaal Toeristisch Management liep ze stage in Melbourne. ‘Ik werkte bij een reisorganisatie en gaf hun social media marketing een boost.’ Terugkijkend heeft ze veel geleerd van deze ervaring: ‘Ik heb om te beginnen veel meer respect gekregen voor andere culturen. Ook op professioneel vlak heb ik veel geleerd.’ Als ambassadeur van het WilWeg-programma ondersteunt ze nu andere studenten die de sprong willen wagen.

Kijkend naar het politieke debat over inkomende internationale studenten denkt Pieter Duisenberg (voorzitter Universiteiten van Nederland) dat het kind niet met het badwater moet worden weggegooid. ‘We moeten de meerwaarde van internationalisering behouden en die meerwaarde zal per opleiding en per regio verschillen. Er zal gericht op dat niveau gestuurd moeten worden. Daarom ben ik blij dat de Minister van Onderwijs in februari met een nieuwe visie op internationalisering komt.’

‘Een organisatie als Nuffic is noodzakelijk om te garanderen dat internationalisering écht werkt. Dat diploma’s van mensen uit het buitenland op waarde geschat worden bijvoorbeeld. Daarnaast heeft de samenwerking met Nuffic enorm geholpen om studenten die gevlucht zijn uit Oekraïne op weg te helpen in het Nederlandse hoger onderwijs.’

Duisenberg vervolgt: ‘Ook doet Nuffic regelmatig onderzoeken: bijvoorbeeld naar de blijfkans van buitenlandse studenten in Nederland. Dit zorgt ervoor dat het debat over internationalisering op basis van feiten gevoerd blijft worden.

'We moeten de meerwaarde van internationalisering behouden. Het is daarom goed dat de minister met een nieuwe visie komt'

Ideeën koesteren

'Onze samenwerking begon met de watersector. Het Institute for Water Education (IHE) in Delft is opgericht op verzoek van Bangladesh in 1957. We werken nog steeds samen met Nederlandse partners op het gebied van uitbaggeren van rivieren, maar de samenwerking breidde zich uit over alle sectoren.’

Ambassadeur Hamidullah kwam in contact met het Nuffic toen hij 2,5 jaar geleden aan zijn plaatsing begon. ‘Ik vind dat de Nuffic een prachtige filosofie heeft. Het Nuffic doet meer dan alleen ondersteuning en beurzen verstrekken, maar ze koesteren ook ideeën. Ze creëren ruimte en dragen subtiel bij aan change makers.’ De echte bijdrage is volgens de ambassadeur dat het werk van Nuffic helpt om ‘een nieuw soort mensen’ te creëren, mensen die het midden houden tussen ngo-medewerkers en ondernemers.

Diversiteit en mobiliteit van talent zijn cruciaal als landen alle toekomstige uitdagingen willen aangaan, vindt ambassadeur Hamidullah. ‘Kijk naar de VS: zij profiteerden van het talent uit de hele wereld om de gaten op de arbeidsmarkt op te vullen. Alles hangt af van je verhaal over mobiliteit: kies je voor een giftig verhaal of voor een constructief verhaal? Dat is de vraag.’

Bekijk de aftermovie van ons jubileumevenement in aanwezigheid van Hare Majesteit Koningin Máxima op de Haagse Hogeschool, 1 december 2022.