Wereldburgerschap-competenties > Democratie, maatschappij en wereldoriëntatie

(14) Een wereldburger heeft kennis van de democratische rechtsstaat, andere politieke systemen en -organisaties van lokaal tot internationaal (bijvoorbeeld EU en VN)

Voorbeelden

  • Simulatie van politieke systemen (gemeenteraad bezoeken, verkiezingen houden op school, leerlingenraad)
  • Klassenwedstrijd 'Oprichting politieke partij'
  • Lessen over EU

Materialen en hulpbronnen

  1. Lesprogramma De Derde Kamer
  2. Lesmateriaal over Europa voor het basisonderwijs
  3. Europa - Vensterles groep 7/8 - Canon van Nederland
  4. Lespakket: Verhalenkoffer - Europese Commissie (basisonderwijs.online)
  5. Rechtspraak - Wikikids
  6. Lesmateriaal democratie - Huis van Erasmus

(15) Een wereldburger heeft kennis over hoe de grondwet diversiteit in geloofs- en levensovertuiging, politieke voorkeur, afkomst, gender, seksuele oriëntatie en beperkingen beschermt

Voorbeelden

  • De grondwet van je eigen school samen met leerlingen opstellen
  • Lespakketten over de grondwet
  • Lessen over kinderrechten geven

Materialen en hulpbronnen

  1. Grondwet op de basisschool - kennis van burgerschap bevorderen en stimuleren voor basisschoolleerlingen
  2. Internationaal Verdrag inzake de Rechten van het Kind - Kinderrechten.nl
  3. Grondwetspel - Lesmateriaal Prodemos.nl
  4. Kinderrechten lesmateriaal voor docenten en professionals
  5. Iedereen aan zet met de grondwet

(16) Een wereldburger heeft kennis van de internationale duurzaamheidsdoelstellingen van de Verenigde Naties (Sustainable Development Goals)

Voorbeelden

  • Lessen en vakoverstijgende projecten rondom de Sustainable Development Goals (SDG's)
  • Themaweken
  • Gastlessen over de SDG's

Materialen en hulpbronnen

  1. Dit zijn de Sustainable Development Goals - SDG Nederland
  2. THE 17 GOALS - Sunstainable Development - un.org
  3. 17 doelen die je deelt
  4. Junior Global Goals

(17) Een wereldburger heeft kennis van de democratische waarden vrijheid, gelijkheid en solidariteit

Voorbeelden

  • Lespakket over democratische waarden
  • Opkomen voor vrijheid en rechtvaardigheid door het schrijven van brieven
  • Met leerlingen filosoferen over democratische waarden

Materialen en hulpbronnen

  1. Amnesty International
  2. Democratische waarden - Expertisepunt Burgerschap
  3. Kleine Grote Denkers - filosofie op de basisschool
  4. Iedereen aan zet met de grondwet
  5. PO-pakket geboorte van Nederland

(18) Een wereldburger kan beschrijven hoe in een democratie macht en invloed worden uitgeoefend

Voorbeelden

  • Spel 'Democracity'
  • Verschillende overlegvormen introduceren

Materialen en hulpbronnen

  1. Democracity - ProDemos
  2. Lesprogramma de Derde Kamer der Staten-Generaal - ProDemos
  3. Overzicht overleg- en participatievormen
  4. Wat is een democratie? - Schooltv

(19) Een wereldburger kan de vormen van inspraak en besluitvorming in dagelijkse situaties benoemen

Voorbeelden

  • Gezamenlijk opstellen van klassenregels/inspraak
  • Aanstellen hulpmentoren
  • Schoolkrant
  • Stem in de samenstelling van de bieb

Materialen en hulpbronnen

  1. Overzicht overleg- en participatievormen
  2. Hoe burgers invloed kunnen uitoefenen op de gemeente - ProDemos
  3. Lessen van kanaal Respect Leskanaal - LessonUp

(20) Een wereldburger kan de eigen omgeving vergelijken met omgevingen elders, vanuit perspectieven kinderrechten, wonen, werken, bestuur, welvaart en levensbeschouwing

Voorbeelden

  • Inzetten actualiteitenprogramma's en lesmateriaal over andere landen
  • Online of fysieke uitwisseling met scholen in het buitenland
  • Simulatiespel Domocracity

Materialen en hulpbronnen

  1. Democracity - ProDemos
  2. Landen - SamSam
  3. Kinderrechten - SamSam
  4. Terra Nova Minimaatschappij
  5. Online uitwisseling met eTwinning

(21) Een wereldburger kan reflecteren op de verhouding tussen actuele gebeurtenissen in Nederland en de wereld

Voorbeelden

  • Lessen in mediawijsheid: kritisch op Nieuwsbronnen
  • Samen het Jeugdjournaal kijken en bespreken
  • Lespakketten of verhalen over de impact van actuele gebeurtenissen overal ter wereld

Materialen en hulpbronnen

  1. Nieuws in de klas
  2. Jeugdbieb nieuwsbegrip
  3. Landen - SamSam
  4. Samen mediawijs in de klas

(22) Een wereldburger verkent manieren om een eigen bijdrage te leveren aan mondiale thema's

Voorbeelden

  • Projecten rondom de internationale duurzaamheidsdoelstellingen (SDG’s)
  • Inzamelingsacties
  • Initiatieven van leerlingen om de school en schoolomgeving te verduurzamen

Materialen en hulpbronnen

  1. Terra Nova Minimaatschappij
  2. Infographics 'De watervoetafdruk'- Join For Water
  3. Doe mee aan de World Cleanup Day
  4. Lesmateriaal Greenpeace

(23) Een wereldburger kan nadenken over wat rechtvaardigheid en verantwoordelijk handelen betekent voor zichzelf

Voorbeelden

  • Brieven schrijven/met de klas in actie met Amnesty International
  • Inlevingsopdrachten
  • Lessen Kinderrechtenreis
  • Spreekbeurten

Materialen en hulpbronnen

  1. De KinderrechtenReis introductie - Amnesty International
  2. Informatieboekje en schrijfacties - Amnesty International
  3. Hoe lossen we dit op - Lesmateriaal van Prodemos
  4. V-lab Express

(24) Een wereldburger houdt rekening met de wensen en de stem van de minderheid

Voorbeelden

  • Gezamenlijk opstellen van klassenregels
  • Lessen over stemmen

Materialen en hulpbronnen

  1. Les Wat Stem jij? - Respect Foundation
  2. Deep-Democracy-in-het-onderwijs.pdf (deepdemocracy.nl)