Kinderen van internationals in het basisonderwijs - tips voor scholen

Hoe ga je als school om met de instroom van kinderen met een internationale achtergrond?

Wat staat er op deze pagina?
Terug naar boven

Werk je bij een gemeente? Kijk dan op onze pagina met informatie voor gemeenten.

Ben je leerkracht? Kijk dan op onze pagina's met informatie over:

Belangrijke thema's

Wanneer er op je school kinderen instromen die nieuw zijn in Nederland, zullen bepaalde thema’s meer aandacht vragen. Bijvoorbeeld op het gebied van taalbeleid: hoe ga je werken aan het Nederlands van deze kinderen? Hoe besteed je aandacht aan hun thuistaal, en geef je meertaligheid een plek in de klas?

De culturele diversiteit die deze kinderen meebrengen, is een mooie aanleiding om extra aandacht te besteden aan wereldburgerschap. En waar lopen ouders tegenaan, nu hun kind naar school gaat in een schoolsysteem dat ze niet kennen? Hoe zorg je voor soepele communicatie met hen?

Help je team om met deze vragen aan de slag te gaan. Er is al veel informatie en nascholing hierover beschikbaar. Op de pagina voor leerkrachten vind je praktische tips en bronnen over:

  • taalontwikkeling
  • meertaligheid
  • wereldburgerschap
  • interculturele communicatie

Aanvullende middelen en hulp

Door je team extra informatie en mogelijk nascholing te geven, krijgen zij goede handvatten om in de dagelijkse praktijk te werken met leerlingen met een internationale achtergrond. Het kan daarnaast nuttig zijn om gespecialiseerde hulp in te schakelen.

Bijvoorbeeld een leerkracht die opgeleid is voor het geven van Nederlands als tweede taal, of een specialist op het gebied van sociaal-emotionele ontwikkeling. Het verhuizen naar een ander land, soms onder moeilijke omstandigheden, kan het welzijn van kinderen sterk beïnvloeden. Extra steun op het emotionele vlak kan de kinderen helpen om zich thuis te voelen op school. Je vindt bij Regelingen en subsidies meer informatie over subsidiemogelijkheden.

Om gedurende de eerste jaren de ontwikkeling van het kind goed te ondersteunen en te monitoren, kun je een kinddossier invoeren. Hierin kan de leerkracht informatie over de achtergrond van het kind bewaren, en gepersonaliseerde leerlijnen en leerdoelen vastleggen.

Het Expertisecentrum Anderstaligen Emmen stelde een reeks leerlijnen en leerdoelen (scroll naar ‘Minimumdoelen en streefdoelen’) op die kunnen dienen als basis voor een gepersonaliseerd kinddossier.

Zoek samenwerking op

In verschillende gemeenten en regio’s werken scholen en schoolbesturen samen bij het opvangen van kinderen met een internationale achtergrond. Dit heeft een aantal voordelen:

  • Je kunt informatie uitwisselen.
  • Je kunt de kosten voor bijvoorbeeld gespecialiseerde hulp delen.
  • Je kunt samen optrekken bij het zoeken naar extra geld voor ondersteuning bij bijvoorbeeld je schoolbestuur of gemeente.

Vraag na bij je schoolbestuur en andere scholen in de omgeving of er interesse is om de handen ineen te slaan.

Ook helpt het om een gezamenlijke aanpak en visie te hebben: misschien is het mogelijk om alle nieuwe leerlingen binnen een regio op te vangen op één plek. Daarmee bundel je alle expertise.

Je vindt verschillende voorbeelden van samenwerking bij de best practices.

Ook is het nuttig om contact te zoeken met een school die al veel leerlingen met een internationale achtergrond heeft. Dit kan een school binnen of buiten je regio zijn. Zij hebben vast al veel informatie uitgezocht en kunnen je tips geven. Zo hoef je niet zelf het wiel opnieuw uit te vinden en kun je ervaringen uitwisselen.

Regelingen en subsidies

Regelingen voor nieuwkomers

Er zijn verschillende subsidies en andere regelingen beschikbaar voor de bekostiging van het onderwijs aan leerlingen die nieuw zijn in Nederland. Vanuit de rijksoverheid zijn er regelingen voor asielzoekerskinderen en andere nieuwkomers, met name voor het eerste jaar dat een kind in Nederland verblijft. Ook zijn er soms mogelijkheden om vanuit de gemeente extra subsidie te krijgen. En er zijn fondsen voor bijvoorbeeld sport en cultuur, waar ouders met een minimuminkomen ondersteuning kunnen aanvragen. Op de website van LOWAN vind je een uitgebreide beschrijving van al deze subsidiemogelijkheden.

Erasmus+: nascholing en strategische partnerschappen

Ook via het Europese subsidieprogramma Erasmus+ zijn er verschillende subsidiemogelijkheden. Je kunt deze inzetten voor nascholing of de ontwikkeling van nieuwe materialen en methodes.

Subsidie voor nascholing in het buitenland (KA101)

Binnen de actielijn Mobiliteit kun je subsidie aanvragen voor nascholing of job shadowing in het buitenland. Je kunt de subsidie bijvoorbeeld gebruiken voor het volgen van een cursus over meertaligheid of interculturele educatie. Of om mee te kijken op een school in het buitenland waar men al veel ervaring heeft met kinderen met een internationale achtergrond.

In deze catalogus van School Education Gateway vind je cursussen en mogelijke partnerscholen voor job shadowing. Zoek bijvoorbeeld op ‘multilingualism’ of ‘intercultural education’. Ook cursussen en partnerscholen die niet in de catalogus staan, kunnen in aanmerking komen voor je aanvraag. Je partnerschool kan eventueel ook subsidie aanvragen om bij jou op school mee te kijken. Je vindt meer informatie op de website van Erasmus+.

Subsidie voor een strategisch partnerschap (KA201)

Binnen een strategisch partnerschap ga je de samenwerking aan met bijvoorbeeld andere scholen, de gemeente, en onderzoekers. De deelnemers aan het partnerschap moeten afkomstig zijn uit verschillende Europese landen. Je kunt bijvoorbeeld een partnerschap aangaan om ervaringen uit te wisselen, of om materialen te ontwikkelen.

Een voorbeeld van een project over nieuwkomers dat gesteund werd door Erasmus+ is het Edina-project. Verschillende beleidsmakers, scholen, en universiteiten in Nederland, België en Finland werkten hierin samen. Ze ontwikkelden een toolbox om scholen op weg te helpen bij het ontvangen van nieuwe leerlingen met een internationale achtergrond.

Je vindt meer informatie over strategische partnerschappen op de website van Erasmus+.

IFO: voor het internationaliseren van je onderwijs

De instroom van kinderen met een internationale achtergrond is een mooie gelegenheid om de internationale kant van je curriculum te ontwikkelen en te verankeren in je schoolbeleid. Dit kan bijvoorbeeld door het invoeren van vroeg vreemdetalenonderwijs of een internationaliserend onderwijsconcept. Voor deze activiteiten kun je IFO-subsidie aanvragen, die onder andere ingezet kan worden voor nascholing, materiaal en taakuren.

Meer informatie en inspiratie

Best practices

Meer over