Contact met ouders met een internationale achtergrond
Meer informatie voor leerkrachten
Bekijk ook de informatie over taalontwikkeling en meertaligheid en over culturele diversiteit en wereldburgerschap.
Geen leerkracht?
Ben je schoolbestuurder of werk je bij een gemeente? Kijk dan op onze overzichtspagina: Kinderen van internationals in het basisonderwijs.
Betrokkenheid van ouders kan veel bijdragen aan het schoolsucces van hun kinderen. Taalbarrières en mindere kennis van het Nederlandse onderwijs kunnen het moeilijker maken om ouders met een internationale achtergrond bij het onderwijs van hun kinderen te betrekken. Bovendien kunnen de verwachtingen van deze ouders over het onderwijs en hun eigen rol daarin sterk variëren.
Ouderbetrokkenheid en culturele verschillen
Sommige ouders met een internationale achtergrond willen meer betrokken worden dan we in Nederland gewend zijn te doen. Andere ouders zijn zich er mogelijk niet van bewust dat ze een actieve bijdrage kunnen leveren aan de schoolcarrière van hun kind. Ook hebben ouders met een internationale achtergrond misschien andere ideeën over de inrichting van het onderwijs, gebaseerd op het onderwijs in hun thuisland.
Probeer waar mogelijk ouders te vragen naar hun verwachtingen van de school. Zo kun je hierop inspelen en uitleggen wat wel en niet mogelijk is. Voor alle ouders is het bovendien zinvol om zo veel mogelijk betrokken te worden bij de school: door informatie, deelname aan activiteiten en de gelegenheid om een kijkje te nemen in de klas.
Om de communicatie zo goed mogelijk te laten verlopen, is het zinvol om waar mogelijk informatie ook in bijvoorbeeld het Engels aan te bieden. Ook kun je ouders met dezelfde taalachtergrond met elkaar in contact brengen zodat ze elkaar kunnen helpen. Voor belangrijke gesprekken kun je de hulp van een tolk inroepen.
Taalbarrière
En zelfs als de taalbarrière zo groot is dat directe communicatie moeilijk is, kan het uitnodigen van ouders in de klas al heel waardevol zijn. In de klas kunnen ze met eigen ogen zien hoe het Nederlandse onderwijs eruitziet en hoe het gaat met hun kind. Daarnaast is het van belang om ouders open en belangstellend te benaderen, zodat ze zich gewaardeerd voelen als partner in het onderwijs van hun kind.
Het blijkt bovendien dat ouders vaak behoefte hebben aan contact met andere ouders. Het organiseren van activiteiten op school waarin de ouders een rol spelen, kan zorgen voor een laagdrempelige manier om elkaar te ontmoeten. Sommige ouders zullen zich hier misschien niet snel voor opgeven, omdat ze het spannend vinden of niet goed weten wat het nut is. Het is goed om moeite te doen om juist ook deze ouders bij activiteiten te betrekken.
Houd er in de communicatie met ouders met een internationale achtergrond ook rekening mee dat zij niet alle ongeschreven regels kennen, die voor Nederlandse ouders wel bekend zijn. Dit vraagt soms misschien wat meer begrip en geduld. Door regelmatig contact kun je meer leren over elkaar en werken aan een goede vertrouwensband.
Advies over omgaan met meertaligheid
Ouders vragen zich vaak af wat zij zelf kunnen doen om de Nederlandse taalontwikkeling van hun kinderen te ondersteunen. Soms wordt gedacht dat het het beste is om een kind zo veel mogelijk Nederlands aan te bieden, dus ook thuis. Als ouders zelf geen goed Nederlands spreken, is dit echter niet aan te raden. Voor het leren van taal is de kwaliteit van het taalaanbod namelijk veel belangrijker dan de kwantiteit.
Bovendien wijst onderzoek uit dat hoe beter de thuistaal ontwikkeld is, hoe beter het leren van de tweede taal gaat. De algemene taalvaardigheid die je opbouwt bij het leren van je eerste taal, kun je namelijk inzetten om volgende talen te verwerven.
Je kunt ouders daarom het beste adviseren om thuis met hun kinderen de taal te spreken die zij zelf het beste beheersen. Net zoals dat voor Nederlandse kinderen geldt, is het goed om thuis voor een rijk taalaanbod te zorgen door bijvoorbeeld voor te lezen, samen liedjes te zingen en veel te praten over diverse onderwerpen.
Daarnaast kan het van toegevoegde waarde zijn om niet-Nederlandstalige ouders te betrekken bij je onderwijs. Nodig hen bijvoorbeeld uit in de klas om een activiteit te verzorgen rondom hun moedertaal, zoals het leren van een liedje of het vertellen van een verhaal aan de klas. Door meertaligheid op deze natuurlijke manier de klas in te halen, vergroot je het talig en cultureel bewustzijn van alle kinderen. Bovendien zorgt dit voor meer betrokkenheid van de ouder bij de school.
Meer informatie
- Voorlezen in de eigen taal is een goede manier om aan de thuistaal te werken. Verwijs ouders naar World Stories voor prentenboeken in 31 talen: https://worldstories.org.uk/library.
- Aanbevelingen voor het bevorderen van ouderbetrokkenheid naar aanleiding van twee case-studies van het Kennisplatform Integratie & Samenleving: https://www.kis.nl/publicatie/ouderbetrokkenheid-van-nieuwkomers-op-twee-schiedamse-basisscholen
- In de handreiking ‘Ruimte voor nieuwe Talenten’ van de PO-raad vind je ook tips voor het vergroten van de ouderbetrokkenheid: https://www.poraad.nl/files/themas/school_kind_omgeving/ruimte_voor_nieuwe_talenten.pdf
- De Vereniging Openbaar Onderwijs en Stichting Inspraakograan Turken publiceerden een handreiking over ouderbetrokkenheid en meertaligheid: https://iot.nl/upload/files/HandreikingIOT-DEF.pdf
- De ambulante taalondersteuners uit Amstelveen verzamelden vele tips over en voor ouders met een internationale achtergrond: https://www.ato-amstelveen.com/achtergrondinformatie.
- Lees meer over de obstakels die ouders met een internationale achtergrond ervaren wanneer zij hun kinderen naar een reguliere basisschool willen sturen in het rapport van Decisio.
Misschien stellen ouders je ook vragen over het leven buiten school: waar kunnen de kinderen bijvoorbeeld op zwemles? Is daar subsidie voor?
Verschillende gemeenten hebben voor dit soort vragen een loket ingericht, of voor expats een expatcentrum. Je kunt bekijken of jouw gemeente of regio zulke voorzieningen heeft en ouders doorverwijzen.
LOWAN verwijst ook naar instanties die ouders ondersteunen met informatie maar bijvoorbeeld ook financiële hulp: https://www.lowan.nl/po/richtlijnen-en-kaders/ondersteunen-ouders/