TaalTroost winnaar Europees Talenlabel 2020

TaalTroost is ontwikkeld door Janke Singelsma en Mirjam Günther (Lectoraat Meertaligheid en Geletterdheid, NHL Stenden Hogeschool) en Ewoud van der Weide (obs De Opslach) uit Wommels. Op vrijdag 30 oktober werd het project gekozen als winnaar van het Europees Talenlabel 2020.

Janke, van harte gefeliciteerd. Hoe is TaalTroost ontstaan?
“Het begon eigenlijk met een vijfjarig meisje uit Mongolië op een basisschool hier in de omgeving. Ik vroeg haar of ze een liedje in het Mongools kon zingen en dat deed ze. Ik was zó onder de indruk! De volgende vraag was meteen aan een jongetje van Marokkaanse komaf: hoe praat jij met mama? O jee, dacht ik, wat ligt er nog een wereld achter al deze kinderen! Met schrik vroeg ik me af of we in het basisonderwijs wel genoeg ruimte bieden voor deze rijkdom.”

“Dit moest iedereen horen, dus op de eerstvolgende feestavond mochten de leerlingen met een migratieachtergrond liedjes en gedichten in hun moedertaal zingen en voordragen. Als lectoraat van NHL Stenden Hogeschool hebben we vervolgens, in het kader van Leeuwarden Culturele Hoofdstad 2018, het project ‘Taal yn Byld’ (Taal in Beeld, red.) ontwikkeld. Het doel hiervan was om mensen in de omgeving bewust te maken van de culturele en talige rijkdom van hun wijk door de talen van de wijk letterlijk zichtbaar te maken.”

En toen sloeg het coronavirus toe.
“Het lectoraat Meertaligheid en Geletterdheid heeft het project Taal yn Byld doorontwikkeld tot de corona-versie TaalTroost. Bij TaalTroost gaan scholieren op zoek naar een taalschat – een gedicht, lied of gezegde – in hun moedertaal. Dat kan een buitenlandse taal zijn, maar ook Fries of een streektaal. Kinderen interviewen hiervoor hun ouders, of online hun opa en oma. Van deze taalschat maken ze samen een kunstwerk dat we verspreiden door de wijk, om mensen hoop en troost te bieden in deze verwarrende tijden. De posters hangen op scholen, in bibliotheken en in winkelcentra.”

“Het project loopt als een trein. In de directe omgeving zijn veel basisscholen ermee bezig. Er was al snel interesse uit Limburg, en er is nu zelfs al een Duitse versie van het lesmateriaal beschikbaar. Mijn droom is natuurlijk dat het nóg groter wordt. Het Europees Talenlabel is een mooie stimulans om het project, samen met mijn collega’s, verder te ontwikkelen.”

“Meertaligheid is geen probleem. Het maakt kinderen juist taalvaardiger”

Schrijver Marinella Orioni stelde tijdens de Maand van Taal en Wereldburgerschap dat de tweede taal van een kind onterecht wordt gezien als een belemmering voor het Nederlands. Ben je het daarmee eens?
“Helemaal! Wanneer we praten over taal – welke taal dan ook – vergroten we het taalbewustzijn van kinderen. Vergeet niet dat heel veel kinderen tweetalig zijn. Drents en Fries zijn ook talen. Ik spreek zelf Fries en Nederlands, en dat is nooit als een probleem gezien. Je groeit met beide talen op en het is onderdeel van je identiteit. De dominante taal krijg je vanzelf mee.”

“Ik ben het helemaal eens met de Canadese taalwetenschapper Jim Cummins, die zegt: ‘To reject a child’s language in the school is to reject the child.’ We vergeten dat meertaligheid kinderen juist taalvaardiger maakt! Hoe meer talen je kent, hoe meer verbinding je kunt maken in de wereld. Dus laat een Arabisch kind eens een liedje zingen in de moedertaal en ga daarover in gesprek: kunnen we er iets uit herkennen?”

Wat heeft jou verrast tijdens het project?
“Eén zin in het bijzonder is bij me blijven hangen. In het Nederlands luidt die: ‘Als je naar de zon draait, dan valt de schaduw achter je.’ Als dát geen troost is? Ondanks deze vreemde tijd, gaan we nog heel veel mooie dingen beleven. Daarnaast was het een grote verrassing dat we de prijs hebben gewonnen. Echt, ik glim van trots dat de leerlingen, de docenten en wij dit samen hebben gedaan!”

Altijd op de hoogte blijven? Schrijf je in voor onze nieuwsbrief.