"Taal is om te spreken en maakt je wereld groter"
Manuela Keeris geeft Duits aan alle leerjaren van het vmbo op het Scala College in het Brabantse Teteringen. Op het Nationaal Congres Duits werd ze uitgeroepen tot Docent Duits van het jaar 2019. Ze maakt zich hard voor vakoverstijgend werken en haar ideaalbeeld is dat een vreemde taal aansluit bij het profiel en de interesses van leerlingen.
Modeshowproject
Een keer per jaar organiseert het Scala College voor derde- en vierdeklassers een modeshow in het Duits. Het is een van de projecten die Keeris heeft voorgedragen om kans te maken op de titel Docent Duits van jaar 2019. “Vmbo’ers leren over het algemeen meer praktisch en vanuit bekende onderwerpen”, legt Keeris uit. “De leerlingen die de richting Kunst & Vormgeving hebben gekozen ontwerpen als onderdeel van hun examen kledingstukken en koppelen dit aan een maatschappelijk thema, zoals bijvoorbeeld kinderarbeid.”
De modeshow is een mooie gelegenheid voor leerlingen om te laten zien wat ze in huis hebben. Het is een heel spektakel waarbij ook ouders aanwezig zijn. Keeris: “Op school ontstond het idee om meer samen te werken tussen verschillende vakken en dit vooral te laten aansluiten op iets waar leerlingen al mee bezig zijn. Zodoende kwamen wij op het idee om dit modeshowproject in het Duits te doen. Het leuke is dat het project enorm leeft. Leerlingen zijn er serieus mee bezig en willen natuurlijk niet afgaan voor publiek. En het is fijn dat ouders niet alleen de modeshow meemaken, maar tegelijkertijd aanwezig zijn bij een mondelinge toets Duits.”
Lees meer over het modeshowproject.
“Omdat Nederlands mijn tweede taal is besteed ik in de les aandacht aan grammaticale verschillen. Ik kan me goed verplaatsen in leerlingen die bepaalde vervoegingen lastig vinden.”
Belang van Duits voor de regio
Het Scala College hecht veel belang aan het vak Duits, vertelt Keeris. “We hebben veel contact met mbo-opleidingen in de regio en merkten dat Duits steeds meer wordt gevraagd bij bijvoorbeeld handel en autotechniek. Daarom wilden we alle eindexamenleerlingen de mogelijkheid bieden om Duits te volgen.”
Ook bedrijven in de regio ondersteunen dit initiatief van harte. Mede hierdoor is het eindexamen Duits een vast onderdeel geworden bij de opleiding vmbo-kader. Keeris: “Minister Slob heeft hier voor ons een uitzondering gemaakt. We zijn heel benieuwd wat dit de komende twee jaar oplevert en hopen natuurlijk op een groei van het aantal leerlingen dat Duits volgt en hier eindexamen in doet.”
“Een taal leeft veel meer als leerlingen het gebruiken in de praktijk. Dus laat ze bijvoorbeeld oefenen met het schrijven van een sollicitatiebrief in het Duits.”
Praktijkgericht werken
Keeris’ droom is dat Duits helemaal aansluit op het profiel van een leerling. De modeshow is hiervan een goed voorbeeld. “Een taal leeft veel meer als leerlingen het gebruiken in de praktijk. Dus laat ze bijvoorbeeld oefenen met het schrijven van een sollicitatiebrief in het Duits.”
Haar ideaalbeeld is dat er geen landelijk examen is met meerkeuzevragen, maar dat leerlingen stagelopen bij een Duits bedrijf en ze daar worden beoordeeld. “Het is praktisch en sluit veel meer aan bij de interesses en leefwereld van leerlingen. De ene leerling vindt het leuk om stage te lopen bij een kinderdagverblijf en de ander is meer geïnteresseerd in handel of autotechniek. Door hier meer op in te spelen vergroot je het leerrendement. Het laat bovendien veel meer zien dat je met een taal kunt communiceren. Lange teksten en meerkeuzevragen bij een examen hebben dit effect helaas niet.”
Actiegroep Duits
De verkiezing van de Docent Duits van het Jaar is een initiatief van de Actiegroep Duits. De actiegroep bestaat naast Nuffic uit vijf andere partners die zich samen actief inzetten voor de Duitse taal in Nederland.
4 Tips van Manuela Keeris:
- Vakoverstijgend werken
Als je aan de slag wilt met vakoverstijgend werken is het goed om halverwege het jaar met collega’s in de PTA’s te duiken en te kijken of je wat voor elkaar kunt betekenen. Op het vmbo wordt bijvoorbeeld kookles gegeven. Laat leerlingen een Duits gerecht bereiden en stimuleer ze om zo veel mogelijk Duits te spreken als ze bezig zijn. - Aandacht voor cultuur
Vraag leerlingen aan het begin van het schooljaar om een vraag op papier te zetten over Duitsland of de Duitse cultuur en stop deze in een brievenbus. Tijdens sommige lessen kun je een briefje trekken en de getrokken vraag behandelen. Leerlingen reageren enthousiast en hopen dat hun vraag wordt behandeld. Het houdt ze scherp en uitgedaagd. Het is een speelse manier om stil te staan bij de Duitse cultuur. - Gebruik posters
Visuele middelen, zoals posters, zijn een leuke manier om de woordenschat van leerlingen uit te breiden. “Bijvoorbeeld in de kerstperiode is het leuk om posters in de klas op te hangen en specifiek aandacht te besteden aan Duitse kerstwoorden en de kersttraditie. Dit blijft vaak goed hangen bij leerlingen, juist ook omdat het niet wordt getoetst.” - Verschillende werkvormen en spelletjes
Een taal kun je overal in verweven. Probeer verschillende werkvormen uit en zet regelmatig spelletjes in. Als leerlingen bij biologie aan de slag zijn geweest met verschillende plantennamen, kun je ze bijvoorbeeld vragen deze in het Duits op te zoeken.
LinQ
Wil je je taalonderwijs ook aantrekkelijker maken? Kijk dan eens naar het LinQ-programma voor de versterking van Duits en Frans op middelbare scholen. Vragen? Neem contact op via linq@nuffic.nl. Ieder jaar heeft LinQ plek voor 15 nieuwe scholen. Secties Duits en Frans kunnen zich nu nog aanmelden voor aankomend schooljaar.
