"Studenten willen graag iets voor een ander betekenen"

Van jongs af aan is Judith Wolfs, docent volwassenenonderwijs op het Vista College in Zuid-Limburg, een fanatieke lezer. Als kind verslond ze het ene boek na het andere. Omdat lezen en schrijven voor haar zo vanzelfsprekend was, stond ze er nooit zo bij stil dat er ook veel mensen zijn voor wie dat níet geldt. Het project Taalbuddy’s, in 2016 gestart op het Vista College (destijds ROC Leeuwenborgh) brengt daar verandering in; het koppelt studenten uit mbo 1 en 2 aan medestudenten uit niveau 3 en 4 voor begeleiding op taalgebied. Op vrijdag 1 november, tijdens de studiedag Levende Talen in Utrecht, werd Taalbuddy’s uitgeroepen tot winnaar van het Europees Talenlabel. Deze prijs zet elk jaar nieuwe methodes in het talenonderwijs in de schijnwerpers.

Taalbuddy’s is een project van docenten Judith Wolfs, Lieke Stevens, Joke Bremmers en Nanja Jessen van de Stichting Lezen & Schrijven. Zij kregen de prijs, een cheque van € 5.000, overhandigd door juryvoorzitter Jelle Kaldewaij, directeur van het Nationaal Regieorgaan Onderwijsonderzoek (NRO). Nuffic Actueel vroeg Judith naar de doelstellingen, de resultaten en haar tip aan collega-docenten.

De tweede prijs en de publieksprijs gingen naar ‘Meer kansen met Meertaligheid’ (NHL Stenden). De derde prijs werd toegekend aan ‘Playing Ever After’ (Kindcentrum Caleidoscoop).

Nuffic: Allereerst: van harte gefeliciteerd!

Judith: “Dankjewel, we hadden het totaal niet verwacht. Er waren een aantal totaal andere, heel mooie projecten die ook verder waren in de ontwikkeling. De jury stelde ons kritische vragen. Een uur voor de uitreiking appte ik nog onze manager: nou, het gaat ‘m niet worden hoor… Je kunt je dus voorstellen dat het een enorme verrassing was toen wij als winnaar het podium opgeroepen werden! Het Europees Talenlabel is een mooie erkenning en het prijzengeld kunnen we goed gebruiken om het project door te ontwikkelen.”

Wat is het doel van Taalbuddy’s?

“We willen een win-winsituatie creëren waarin mbo 1- en 2-studenten aan hun Nederlands kunnen werken, terwijl de mbo 3- en 4-studenten hun taal- en coachingsvaardigheden verbreden en verdiepen. Daarnaast doen de oudere studenten waardevolle ervaring op voor hun baan of vervolgopleiding. Als begeleiders van jongere studenten volgen ze vijf trainingen, waarin ze leren over onder meer didactiek en werkvormen.”

Waren studenten meteen geïnteresseerd in jullie initiatief?

“Studenten met een taalachterstand kun je indelen in twee groepen: degenen die dit bij zichzelf herkennen en ermee aan de slag willen, en studenten die dat niet zo snel toegeven, omdat ze zich ervoor schamen. In het benaderen van studenten voor taalbegeleiding is het belangrijk dat je tact aan de dag legt. Je kunt bijvoorbeeld opperen tijdens de bespreking van een stageverslag. Joh, is het geen idee om wat meer aandacht te besteden aan taal, zou je het fijn vinden als iemand je daarbij helpt?”

“Er ontstaan nieuwe contacten en vriendschappen, dwars door barrières als leeftijd en cultuur heen.”

Hoe ziet die begeleiding eruit?

“Die is heel verschillend. Sommige studenten willen hulp bij het schrijven van een verslag of het begrijpend lezen van een bepaald studieboek. Anderen willen samen oefenen voor een examen. De invulling is helemaal afhankelijk van de vraag.”

Wat zijn de resultaten tot dusver?

“Tot nu toe hebben we de resultaten niet gemeten. Enerzijds omdat er zoveel factoren van invloed zijn op iemands taalniveau, anderzijds omdat we de student-begeleiders daarop niet willen ‘afrekenen’. Dit zijn studenten die naast hun opleiding en bijbaantje op vrijwillige basis tijd vrijmaken om medestudenten te helpen. Dat is prachtig om te zien. We hebben wel enquêtes gehouden onder de deelnemers. Wat daarin opvalt, is dat studenten het fijn vinden dat ze iets voor een ander kunnen betekenen. De mbo 1 en 2-studenten op hun beurt vinden het prettig dat de begeleider nu eens géén docent is, maar medestudent uit een andere opleiding – waar ze normaliter nauwelijks contact mee hebben. Zo ontstaan er nieuwe contacten en vriendschappen, dwars door barrières als leeftijd en cultuur heen.”

Taalbuddy’s krijgt landelijk navolging.

“Dat klopt. Wij zijn begonnen met twee kleine pilots, nu draait een collega-school er ook één. Er is veel interesse van andere instellingen. Momenteel ligt Taalbuddy’s op het bureau van de minister. Als die akkoord gaat met Taalbuddy’s als keuzedeel, dan kunnen scholen door heel Nederland ermee aan de slag. Ja, dat maakt ons wel trots.”

Heb je nog een tip voor collega-docenten die ook nadenken over een leuk taalproject?

“Je krijgt te maken met heel veel meningen en ook wel met tegenslagen. Laat je daardoor niet uit het veld slaan. Houd te allen tijde je oorspronkelijke doel voor ogen.”

Meer informatie

Lees meer over het Europees Talenlabel.

Nog meer nieuws over internationalisering in onderwijs? Schrijf je in voor onze nieuwsbrief en blijf altijd op de hoogte.