Internationaal samenwerken op Deltion: "Dit zijn échte cultuurverschillen"

Het was tijdens assessmentgesprekken met studenten dat Martin Reins, docent Economie aan het ZwolseDeltion College (ROC), de noodzaak zag om serieus werk te maken van internationalisering.

“Moeizame samenwerkingen in groepjes werd soms afgeschoven op ‘cultuurverschillen’, omdat de ene student uit Nunspeet kwam en de ander uit Meppel of Lelystad ofzo”, vertelt Martin. “Ik dacht: dit kan niet wáár zijn. Je studeert Internationale Handel & Commercie, en denkt dat dít cultuurverschillen zijn?”

Ik zal jullie eens wat laten zien, zal Martin hebben gedacht. Als internationaal ondernemer en (sinds 2019) nieuwkomer in het docentenvak was hij de aangewezen persoon om de boel op te schudden. Daarbij speelde ook mee dat hij zijn studenten wilde behoeden voor de fouten die hij in zijn begindagen als ondernemer zelf maakte. Voor zijn bedrijf bezocht hij 62 verschillende landen. “Ik vond mezelf eigenlijk best diplomatiek. Maar als ik nu terugkijk, heb ik cultuurverschillen vaak onderschat. Dit leidde tot vermijdbare fouten in zakelijke meetings. Ik wil dat studenten vroeg ervaren dat mensen in andere landen anders omgaan met bijvoorbeeld tijd en met afspraken.”

Blurring borders

Martin zette voor zijn studenten twee eTwinning-projecten op: Tulips2Tesla met Kroatië en Blurring Borders met Roemenië. Voor deze projecten, die ondanks de verschillende namen qua opzet gelijk zijn, werken studenten in groepjes van vier (twee Nederlandse en twee buitenlandse studenten) samen aan diverse opdrachten waarin cultuurverschillen worden onderzocht.

In collega Šacira Ganić vond Martin een ideale metgezel. De docent Duits werd geboren in voormalig Joegoslavië, kwam als kind naar Nederland, en weet derhalve het een en ander over cultuurverschillen. “Ik kan nog steeds moeilijk wennen aan de Nederlandse onderhandelingscultuur”, vertelt Šacira. “Alles hier wordt besproken en uitgelegd. Zelden neemt iemand zomaar iets van een ander aan. In de cultuur waar ik vandaan kom, is het gewoon: zo is het, klaar, en aan de slag. Het is goed dat we onze studenten er bewust van maken dat het niet overal zo gaat als in Nederland.”

Dat merken ze inderdaad tijdens de eTwinning-projecten: studenten uit Sibiu (Roemenië) en Split (Kroatië) zijn zéér stipt, altijd online op het afgesproken tijdstip, en enorm gemotiveerd – ondanks dat deelname niet verplicht is en ze er geen studiepunten voor krijgen.

“Het is best wel grappig om te zien hoe mensen aan de andere kant van Europa leven” - Vera Hilbrink, student Deltion College

Communicatie en respect

Voor de projecten duiken de studenten door middel van een cultuurkaart in de verschillen en overeenkomsten tussen de landen. “Communicatie, respect en hoe bepaalde dingen opgevat worden”, legt student Shanti Welling uit. Daarnaast maken de groepen woordenboekjes, een video over zichzelf en hun omgeving, en onderzoeken ze de verschillen met een (willekeurig) derde land. Ook op zakelijk gebied, het betreft immers een handelsopleiding. “Je leert echt de verschillen tussen landen beter kennen”, vertelt student Vera Hilbrink. “Het is best wel grappig om te zien hoe mensen aan de andere kant van Europa leven.”

De eTwinning-projecten vallen in Zwolle dermate in de smaak, dat het platform ook zal worden ingezet voor het vak Burgerschap.

Šacira hoopt op termijn nog meer te halen uit de samenwerking met Roemenië en Kroatië. “Internationalisering heeft volgens mij drie treden: chatten, kennismaken, en uitwisseling als hoogtepunt. Ik zie deze projecten dan ook vooral als startpunt. We leggen een fundament en hopen dat we daar, na de coronacrisis, op verder kunnen bouwen.”

Tips

Docenten die ook met eTwinning aan de slag willen, adviseert Martin om vooral klein te beginnen. “Loop niet te hard van stapel. Houd het kleinschalig en persoonlijk. Met laagdrempelige middelen als videoverbinding, filmpjes en foto’s houd je het beheersbaar. Uiteindelijk draait het echter niet om de werkstukken, maar om de persoonlijke interactie tussen studenten. Dat is ook voor de studenten het leukst en het meest leerzaam.”

Šacira raadt daarnaast aan om ook te kijken naar het type studenten. “In hoeverre zijn ze er klaar voor? Houd er rekening mee dat er grote verschillen bestaan tussen studenten: de één maakt elk jaar een verre vliegvakantie, terwijl de ander elke zomer op dezelfde camping in Nederland staat. Onderschat die verschillen niet.”

Toch zijn het niet alleen de leerlingen die leren van internationaliseringsprojecten. Martin: “Ook docenten krijgen de kans zich te ontwikkelen. Neem Šacira; naast het vak Duits gaat ze nu ook het vak Internationalisering geven.”