Europees Talenlabel 2021: ‘Je inspireert elkaar’
“Wacht, ik wil je even wat laten zien.” De eerste vraag van het interview is nog niet gesteld. Maar Janke Singelsma, één van de enthousiaste voortrekkers van TaalTroost, tovert op haar beeldscherm al meteen een poster tevoorschijn. ‘Selalu ku rindukan desku yang permai’, staat erop te lezen, te midden creatief vormgegeven bloemen. Vrij vertaald: ‘Ik zal nooit vergeten waar ik vandaan kom.’
De poster, afkomstig van een leerling van het CSG Comenius uit Leeuwarden, is tekenend voor TaalTroost – winnaar van het Europees Talenlabel 2020. Het project maakt docenten én leerlingen bewust van de diversiteit aan talen en culturen in schoolklassen.
Posters met gedichten
Dit gebeurt door middel van posters waarop leerlingen mooie of troostrijke gezegden of gedichten uit hun moedertaal met hun omgeving delen (zie foto). De posters komen terecht op schoolramen, in bibliotheken en winkelcentra.
Met het project wordt in klassen expliciet ruimte gegeven aan de eigenheid van leerlingen, waardoor zij zich meer gezien en gewaardeerd voelen. De impact hiervan mag volgens Janke niet worden onderschat.
“Ik sprak onlangs een studente van de Haagse Hogeschool, die het project voor haar minor ‘Brede buurtschool’ inzet. Zij vertelde over een leraar in groep 4 die oog had voor haar achtergrond. Voor de klas mocht ze iets van haar eigen taal laten horen. Tegen mij zei ze: dat ik dat me nu nóg herinner, betekent dat niemand anders er ooit nog naar gevraagd heeft.”
Op de NHL Stenden Hogeschool werkt ze inmiddels met een groepje medestudenten aan de doorontwikkeling van TaalTroost, in het kader van het onderwijsconcept Design Based Education. “Heel mooi om te zien dat ze met waardevolle aanvullingen komen, zoals een inspiratieboek voor leerkrachten en praktische lessuggesties om het project ook voor de onderbouw in te zetten.”
Europees Talenlabel 2021
Het Europees Talenlabel is een Europese prijs ter aanmoediging van innovatieve taalprojecten. Hij wordt jaarlijks in elk deelnemend land uitgereikt. De prijs beloont nieuwe technieken in vreemdetalenonderwijs, het verspreiden van kennis en ‘good practices’. Het thema van het Europees Talenlabel 2021 is 'Allemaal digiTAAL'.
Deelname staat open voor alle onderwijsinstellingen in het primair, voortgezet, hoger onderwijs en het mbo, het bedrijfsleven en de talensector, maar ook voor maatschappelijke organisaties, zoals overheden, ziekenhuizen en gemeenschapscentra. Inschrijven kan tot vrijdag 1 oktober 12.00 uur.
'De geldprijs gaf ons extra mogelijkheden om nieuwe ideeën uit te werken'
TaalTroost internationaal
Wat enkele jaren geleden begon als ‘Taal yn byld’ in Friesland, verspreidt zich onder de naam TaalTroost door heel Nederland – en zelfs daarbuiten. Het online platform My Schools Network wil een internationaal evenement organiseren rondom het project. Ook zijn er contacten met een hoogleraar van Oxford Brookes University, die met TaalTroost aan de slag wil. En de provincie Friesland heeft het project opgenomen in zijn Taalplan 2030.
Het Europees Talenlabel gaf TaalTroost een flinke impuls. “Het was een prachtige erkenning en mooie reclame voor ons project”, blikt Janke terug. “De geldprijs gaf ons extra mogelijkheden om nieuwe ideeën uit te werken. Het is bijna niet meer bij te houden waar TaalTroost allemaal navolging vindt. Scholen, bibliotheken, de provincie. Ik babbel overal, door het hele land duiken nieuwe ambassadeurs op. Morgen geven we alweer een workshop voor scholen.”
Laagdrempelig project
De kracht van TaalTroost zit in de laagdrempeligheid. Kinderen dragen een schat aan talen en culturen met zich mee, docenten moeten die vaak alleen nog ontdekken. TaalTroost begint niet met het uitdenken van een plan, maar met gesprekjes met leerlingen zélf. “Dán gaat het leven.”
Janke spreekt uit ervaring. De kiem voor het project werd gelegd toen ze een vijfjarige scholier uit Mongolië een liedje in haar moedertaal hoorde zingen. Wat ligt er nog een wereld achter deze kinderen, bedacht ze zich.
Volgens Janke (foto) zijn docenten zoveel bezig met waar leerlingen naartoe moeten, dat ze de eigenheid van het kind uit het oog verliezen. “TaalTroost verbindt die twee. Als wordt gewaardeerd om wie je bent, voel je je prettiger en kun je beter leren. Bovendien sla je niet alleen een brug naar het kind, maar ook naar de ouders.”
Taalschatten zijn overal
Janke wil scholen en organisaties met originele taalprojecten aanmoedigen om deel te nemen aan het Europees Talenlabel.
“Wij hebben gewonnen en dat is geweldig. Maar het gaat om méér. Als deelnemer presenteer je je project aan mensen uit het vakgebied. Ik vond het jurygesprek en de feedback heel waardevol. Daarnaast maak je kennis met andere projecten. Je raakt geïnspireerd door elkaar. Zo werkt het Europees Talenlabel als kruisbestuiving.”
En het prijzengeld? Janke en haar collega’s besteden dat onder meer aan het maken van een kinderboek. Dat moet kinderen bewustmaken van de taalschatten in hun klas en omgeving. Zo worden de TaalTroost-ambassadeurs van de toekomst alweer klaargestoomd.
Over TaalTroost
TaalTroost is ontwikkeld door Janke en haar collega Mirjam Günther (Lectoraat Meertaligheid en Geletterdheid, NHL Stenden Hogeschool) en Ewoud van der Weide (obs De Opslach) uit Wommels. Het lectoraat Meertaligheid en Geletterdheid heeft het project Taal yn Byld doorontwikkeld tot de corona-versie TaalTroost. Bij TaalTroost gaan scholieren op zoek naar een taalschat – een gedicht, lied of gezegde – in hun moedertaal. Dat kan een buitenlandse taal zijn, maar ook Fries of een streektaal. Kinderen interviewen hiervoor hun ouders, of online hun opa en oma.
Meer weten?
Ook aan de slag met TaalTroost? Neem contact op met Janke Singelsma (janke.singelsma@nhlstenden.com), Lectoraat Meertaligheid en Geletterdheid, NHL Stenden Hogeschool.
Nog meer nieuws over internationalisering in het onderwijs? Schrijf je in voor onze nieuwsbrief en blijf op de hoogte.
