Diversiteit en internationalisering: mission possible
De docent van ROC van Amsterdam wil studenten verder ontwikkelen en tegelijk de kwaliteit van internationalisering op haar school verbeteren. Een ‘mission’ die in alle opzichten voor haar ‘possible’ is. Hind: “Ik koos al jong voor onderwijs en tijdens mijn stage op het Nova College wist ik het zeker door die blije gezichten van studenten op de diploma-uitreiking. Ik besefte dat ze iets bereikt hadden en dat ik hen als docent had geholpen.”
Die voldoening smaakte naar meer. Gevolg was, dat ze op een bepaald moment drie rollen in één vervulde: stagiaire, docent én onderzoeker. “Dit kwam omdat ik naast mijn docentschap op het ROC van Amsterdam voor mijn master een onderzoek naar internationalisering deed”, vertelt ze.
Zo constateerde ze dat docenten en management het lastig vonden om internationalisation at home te implementeren. Studenten gaven aan dat het onvoldoende zichtbaar was binnen de instelling en ze waren niet goed bekend met de werkvormen ervan. Hind besloot als internationaliseringscoördinator in te zetten op internationalisation at home. Zo kon ze zelf leren, anderen iets leren, én met haar onderzoeksresultaten de kwaliteit van internationalisering op het ROC helpen verbeteren.
Eigen achtergrond
Docent zijn gaat haar makkelijk af, zegt Hind. “Ik vind het een privilege met studenten te mogen werken. Amsterdam heeft 180 nationaliteiten en die diversiteit en multiculturaliteit zie je in de klas terug. De Amsterdamse multiculturaliteit en mijn eigen achtergrond neem ik mee de lessen in; ik ben geboren en getogen in Amsterdam en van Marokkaanse afkomst. Bovendien geef ik ook nog Nederlands.”En met zichtbare trots: “Als ik studenten erbij vertel dat ik de universiteit gedaan heb, roepen ze ‘wow’.”
Hierdoor is Hind een rolmodel voor studenten. Daarover zegt voegt ze toe: “Het gevoel dat je met een niet-westerse achtergrond iets kunt bereiken houd ik mijn studenten steeds voor. Dat ik nog jong ben is een voordeel, want ik kan mij goed met mijn studenten identificeren.”
In eigen huis
Hind gebruikte de ervaringen van studenten zelf om lastige onderwerpen zoals racisme en discriminatie in de klas te bespreken. “We hebben een themaweek internationalisering ontwikkeld waarin diversiteit ook aan de orde komt. Aan studenten vroeg ik eerst input en feedback over mijn opzet voor deze lesweek. Pas daarna hebben docenten, andere internationaal coördinatoren en ik het lesprogramma inhoudelijk en kwalitatief in orde gemaakt.”
Zo ontstond onder leiding van Hind ‘in eigen huis’ een lessenreeks van vijf maal twee lessen boordevol werkvormen als debatteren, film kijken en reflecteren op de ander en jezelf. “Best intensief voor studenten, maar ze ontwikkelen er wel hun internationale competenties door”, aldus de Amsterdamse docent.
Internationale competenties helpen studenten leren, leven en werken in een interculturele klas, samenleving en een internationaal georiënteerde arbeidsmarkt. Als docent speel je een belangrijke rol in het omzetten van een internationale ervaring in competenties.
We hebben een model gemaakt dat in één oogopslag de belangrijkste internationale competenties laat zien.
Lees meer over internationale competenties of bekijk direct het model.
Om diversiteit te bespreken maakt Hind in de klas koppels die elkaars culturen onderzoeken. “Dit levert verrassende resultaten op. Er ontstaat altijd meer wederzijds begrip, maar ook duidelijkheid en besef welke invloed je eigen cultuur op jezelf, je stage en je plek in de maatschappij heeft. Ja, gewoon op het hele leven”, zegt Hind.
Dit effect ziet ze bij alle studenten, of ze nu een Turkse meid aan een Nederlandse koppelt of zelfs twee Marokkaanse meiden aan elkaar. “Daar zie je ook verschillen, bijvoorbeeld tussen de stads- en dorpscultuur, maar gelukkig zijn er tevens veel overeenkomsten”, glimlacht Hind. Studenten vinden deze werkwijze volgens haar best spannend, maar hun referentiekader wordt er wel groter door. “Als je op feedbackformulieren van de lessen gemiddeld een 9,3 krijgt, dan weet ik dat het goed zit”.
Overeenkomsten
De internationaal coördinator noemt nog een voorbeeld om culturele diversiteit bespreekbaar te maken: de multimediale VR-game ‘Met anderen ogen’ van Critical Mass. Studenten krijgen een VR-bril opgezet en stappen even in de wereld van een andere Amsterdammer.
Hind: “Zo ervaren en voelen ze hoe een ander persoon bejegend wordt. Daarna bespreken we elkaars ervaringen. Studenten merken dan dat ze veel meer gemeenschappelijk hebben. Dit beperkt zich niet tot hun gemeenschappelijke keuze voor de opleiding. Dezelfde muziek luisteren of onderwerpen op social media volgen, maar ook zich gediscrimineerd voelen of dezelfde problemen hebben. Studenten zien onderling hun overeenkomsten waardoor ze elkaar meer gaan accepteren”.
Scholing
Hinds studenten leren op deze wijze beter verschillende perspectieven onderscheiden en een eigen mening vormen, niet toevallig competenties die in de hedendaagse wereld nodig zijn. Toch is dit niet alles. “Tijdens stage komen deze competenties goed van pas, maar het leerproces is nog niet klaar. Simpele dingen zoals op tijd komen zijn weleens een issue voor studenten, zeker als dit in hun eigen cultuur geen gemeengoed is. Dan hebben we even een klein persoonlijk gesprekje.”
Hind zorgt bovendien dat collega’s een scholing interculturele communicatie kunnen volgen, zodat ze in hun eigen lesprogramma beter reflecteren en studenten beter kunnen begeleiden bij internationale competentieontwikkeling. Hinds masteronderzoek kwam daar goed bij van pas. “Het skelet staat er nu en veranderen we niet. Het keuzedeel Internationaal I: bewustzijn (interculturele) diversiteit, het model internationale competenties van Nuffic, het komt allemaal terug in onze lessen, de lesdoelen en de voorbereiding daarop.”
Klein maken
De internationaal coördinator beseft dat diversiteit en internationalisering containerbegrippen zijn, waardoor er weerstand kan ontstaan om dit in het onderwijs te integreren. Er zijn docenten die al snel zeggen ‘Moet dat erbij?' of ‘Dat doe ik toch al?’. Welke tip geeft Hind deze docenten? Met klem: “Maak het klein, het hoeft niet groot! Kijk in je eigen omgeving wat er mogelijk is, want daar liggen de onderwerpen voor het oprapen. Ga bijvoorbeeld met je klas naar een synagoge, moskee of verzorgingshuis in de buurt!“
Wereldklasse: onze campagne over de meerwaarde van internationalisering in het mbo
Wij zien een belangrijke rol voor docenten in het voorbereiden van mbo-studenten op het leven, leren en werken in een samenleving en arbeidsmarkt die steeds internationaler wordt.
Het is daarom belangrijk dat studenten internationale competenties opdoen. Door internationalisering ontwikkelen mbo-studenten belangrijke competenties, zoals kennis van andere culturen, flexibiliteit en zelfstandigheid.
In onze campagne ‘Een wereldse toekomst zonder grenzen’ laten wij voorbeelden zien van internationaliseringsactiviteiten die jij als docent kunt inzetten om je studenten voor te bereiden op hun toekomst.
Op www.nuffic.nl/wereldklasse vind je alle informatie over deze campagne. We plaatsen hier regelmatig nieuwe informatie.
Benieuwd naar de andere drie boegbeelden van Wereldklasse?
Hind Ait Khouya Lahsen (27) is docent Nederlands, mentor en coördinator kwaliteitszorg en internationalisering op het MBO College Zuid van ROC van Amsterdam. Ze geeft daar sinds 2017 les aan studenten van opleiding Verkoop & Lifestyle, niveau 2.
Voordat ze begon met lesgeven studeerde Hind Ait Khouya Lahsen pedagogiek aan de Hogeschool van Amsterdam. Daarna deed ze de kopopleiding tot tweedegraads docent. Daarna voltooide ze nog een master onderwijskunde aan de Universiteit Leiden. Haar onderzoek ging over internationalisering, waarvoor ze de uitkomsten toepaste in het onderwijs op het ROC. Op ROC van Amsterdam is ze ook nog lid van de regiegroep Blended Learning.
