De Leijgraaf maakt internationalisering toegankelijk voor álle niveaus

Natuurlijk: studenten profiteren de rest van hun leven van de kennis die ze opdoen tijdens hun opleiding. Maar als er iets is waar ze over dertig jaar nog steeds aan terugdenken, dan is dat meestal een buitenlandervaring. Dat is dan ook de reden waarom Georgia Vasilaras zich vorig jaar vol overgave stortte op de functie van coördinator internationalisering op De Leijgraaf, een mbo-instelling met vestigingen in Cuijk, Oss en Veghel.

“Iedereen krijgt positieve energie van internationalisering”, vertelt Georgia. “Ik dacht: hier ligt een mooie kans om studenten én medewerkers ervaringen te laten opdoen die een heel leven meegaan.”

Pas op de plaats

Met dat idealisme zat het altijd wel goed op de Brabantse mbo-instelling. Internationalisering was opgenomen in het strategisch plan, jaarlijks vertrokken tientallen studenten naar het buitenland en alles werd tot in de puntjes gedocumenteerd. Toch werd in dit enthousiasme één belangrijk punt over het hoofd gezien, bleek tijdens een system check van het Nationaal Agentschap Erasmus+. Vrijwel alleen niveau 4-studenten vertrokken naar het buitenland. Lagere niveaus kwamen er bekaaid vanaf.

De kritiek van het Nationaal Agentschap, in combinatie met de reisbeperkingen van COVID-19, zorgde bij het De Leijgraaf in 2020 voor een pas op de plaats.

Georgia: “We trokken ons de kritiek aan. Met de onderwijsteams hebben we nagedacht over hoe we een bredere doelgroep een buitenlandervaring kunnen bieden. We doken in de onderzoeksliteratuur: wat zijn de belemmeringen die studenten ervaren? Die factoren hebben we één voor één bekeken, en onszelf afgevraagd: hoe kunnen wij als school die drempel wegnemen?”

'Wat zijn de belemmeringen die studenten ervaren? Hoe kunnen wij als school die drempel wegnemen?'

Drempelverlagende maatregelen

De belangrijkste belemmering is geld, bleek uit onderzoeken. Ook de beschikbaarheid van informatie is een belangrijke voorwaarde voor studenten om de stap te zetten. Daarnaast spelen er sociale aspecten: studenten vinden het spannend, zijn nooit in het buitenland geweest of durven niet alleen. Tenslotte zijn er praktische uitdagingen: opleidingen op niveau 1 en 2 duren korter, waardoor het simpelweg aan tijd ontbreekt voor een stage van drie maanden in het buitenland.

Op basis van deze informatie werden drempelverlagende maatregelen genomen en onderzocht de school nieuwe mogelijkheden voor buitenlandervaringen. In elk team werd een verantwoordelijke aangewezen voor internationalisering, zodat de informatievoorziening nu op alle niveaus en opleidingen geborgd is. Mogelijkheden voor Internationalisation at Home werden uitgewerkt. En met ondersteuning van de Ler(n)ende Euregio werden activiteiten en korte excursies naar de grensregio opgezet. Om de voortgang te meten, werden per niveau streefcijfers vastgesteld.

Artikel gaat verder onder de afbeelding.

Programma op maat

De stappen misten hun uitwerking niet: in één jaar tijd steeg het aantal studenten dat zich opgaf voor een buitenlandervaring van 60 naar ruim 200. De groei was grotendeels het gevolg van de nieuwe groepsbenadering voor de lagere niveaus.

“Ontwikkel een programma voor een groep of zoek aansluiting bij organisaties die dat doen”, luidt het advies van Georgia. “Veel activiteiten binnen de Ler(n)ende Euregio vinden plaats in groepsverband. Het kost studenten weinig én ze gaan als groep: daarmee neem je al twee belemmeringen weg. Ook al gaan ze als groep, studenten hebben wel individuele leervragen waarmee ze aan de slag gaan. Daarnaast begeleiden studenten Maatschappelijke Zorg studenten uit niveau 2 als ‘buddy’ op een buitenlandreis. Als ze eenmaal met anderen zijn geweest, is de stap daarna minder groot om alleen te gaan.”

In het kader van burgerschapsonderwijs en Internationalisation at Home (IaH) organiseert De Leijgraaf elke tien weken een burgerschapsdag, waarin studenten workshops en lezingen bijwonen, onder meer gericht op internationale competentie-ontwikkeling. Eén van de IaH-onderdelen is een online samenwerking met studenten uit Griekenland en Finland. “Daar zien we héél laagdrempelig contacten ontstaan. Studenten zijn echt nieuwsgierig naar elkaar.”

Het één leidt daarbij tot het ander: studenten laboratoriumtechniek zijn inmiddels een project gestart met studenten uit Finland.

Zoek de samenwerking

Georgia raadt andere scholen aan om makkelijk te beginnen. Bijvoorbeeld door naar mogelijkheden te zoeken bij partners waarmee al langer een samenwerking is. Zo bestaan er intensieve contacten tussen De Leijgraaf en een Brabantse organisatie die actief is in Gambia.

“Onze studenten Maatschappelijke Zorg lopen daar al jaren lang stage. We hebben gemerkt dat we deze organisatie ook hier in Nederland kunnen ondersteunen vanuit andere studierichtingen. Komend jaar willen marketingstudenten hen helpen bij een marketingplan, en bouwkundestudenten kunnen online workshops verzorgen voor mensen die in Gambia voor de stichting gaan bouwen.”

Ga dus in gesprek met je partners, aldus Georgia. “Meestal doen ze veel meer dan je denkt, en doe jij als school meer dan zij denken. Daar is een wereld te winnen!”

Zoveel is duidelijk: internationalisering op De Leijgraaf komt nu écht goed op stoom – op alle niveaus. “Vergeet niet”, besluit Georgia, “niet iedereen hoeft fysiek de grens over. Een authentieke buitenlandervaring kan net zo goed online of in de eigen regio zijn. In online ontmoetingen met buitenlandse leeftijdsgenoten leren studenten net zo goed internationale en interculturele competenties. Als álle studenten die vaardigheden kunnen opdoen, dan zijn je internationaliseringsactiviteiten geslaagd.”