Burgerschap: een wereldse ontdekkingsreis
“Op deze wijze help ik studenten competenties ontwikkelen, waarmee ze hun persoonlijkheid en identiteit verder kunnen vormen. Dit tot wasdom brengen is waarom ik burgerschap geef, terwijl het tegelijkertijd voor henzelf een ontdekkingstocht is”, zegt Anuradha met een glimlach.
Haar eigen achtergrond, persoonlijkheid én levenservaring neemt ze als bagage mee in haar lessen. De docent burgerschap hanteert hierbij als credo ’Educate yourself’. “Ik houd studenten graag een spiegel voor hoe ze zichzelf kunnen ontwikkelen en leer hen dat te onderzoeken. Het gaat mij erom dat ze een eigen mening leren vormen, die durven uiten en dat doen met respect voor anderen. Dan heb je wel ‘tools’ nodig als zelfreflectie en kennis van de wereld.”
Snelle veranderingen
Anuradha vindt deze tools heel belangrijk. “Omdat de wereld waarin we leven en werken steeds sneller verandert”. Die zelfeducatie en de spiegel voorhouden bereikt ze door onderwerpen als interculturele en genderdiversiteit, racisme, ongelijkheid, discriminatie, politiek, klimaat en mediawijsheid in de burgerschapslessen in leerjaar 1 en 2 niet te schuwen.
“Studenten ervaren deze onderwerpen als lastig. Daarom nemen we in de les kleine stapjes zodat ze kunnen leren. Soms is het bij thema’s wel ‘pingpongen’ tussen actie en reactie. Het helpt als je dan goed naar culturele achtergronden van studenten kijkt en tevens de actualiteit van de wereld gebruikt.” Daar groeien ze volgens Anuradha van.
Ze geeft enkele voorbeelden. “Informatie opzoeken en onderzoeken waar de ‘Black Lives Matters’ beweging vandaan komt, hierover in de klas discussiëren, zeggen waarom je iets vindt en je eigen ervaringen erbij gebruiken. Bijvoorbeeld of je zelf in een demonstratie meegelopen hebt. Met online debatteerkamers en Kahoot kom je een heel eind.”
Volwassen worden
Als studenten kritischer leren kijken ontstaat meer bewustwording over waar ze zelf staan. En inzicht in hun eigen sociale handelen krijgen ze wanneer studenten de eigen socialisatie meenemen in het proces. Voor de docent burgerschap is dit proces essentieel in de ontwikkeling van competenties bij studenten. “Bewust worden van je eigen identiteit, onderzoeken wat er in de wereld te koop is en vaardigheden ontwikkelen heet volwassen worden. Ik ben dan slechts de ‘reisleidster’ van hun wereldse ontdekkingsreis”, zegt Anuradha met een twinkeling in haar ogen.
Studenten worden door haar zo voorbereid een echte wereldburger te zijn. Wereldse thema’s behandelen helpt studenten volgens haar verder in de vorming van hun kennis, houding en gedrag over de maatschappij waarin we samenleven. “Een wereld gaat voor hen open zeggen ze zelf, een wereld die zonder grenzen is.”
Internationale competenties helpen studenten leren, leven en werken in een interculturele klas, samenleving en een internationaal georiënteerde arbeidsmarkt. Als docent speel je een belangrijke rol in het omzetten van een internationale ervaring in competenties.
We hebben een model gemaakt dat in één oogopslag de belangrijkste internationale competenties laat zien.
Lees meer over internationale competenties of bekijk direct het model.
Het model internationale competenties van Nuffic helpt Anuradha internationale competenties te herkennen. “Die competenties zijn in een land als Nederland belangrijk en handig als je hier woont en werkt”, zegt ze. “Veel punten van dit model komen terug in ons lesprogramma en doelen die we bij burgerschap en internationalisering op het HMC stellen. Leren van andere culturen of hoe je je in je eigen omgeving moet verhouden. Dat is belangrijk als ze na hun opleiding zelfstandig met klanten, ook buitenlandse klanten, omgaan. Met deze competenties passen ze zich makkelijker aan onverwachte omstandigheden aan.”
Rechten en plichten
Ook de politiek en economie in Nederland en Europa zijn onderwerpen bij burgerschap. “Je rechten en plichten als burger kennen en verantwoordelijkheid leren nemen zijn belangrijk, want veel van onze studenten worden eigen ondernemer en werken met duurzame en recyclebare materialen. Dan moet je weten hoe de internationale wet- en regelgeving werkt en welke internationale trends er zijn in je vakgebied.”
Voor Anuradha is dit een continu vormingsproces, dat volgens haar niet afgelopen is als je het mbo afgerond hebt. Dit geeft ze studenten ook mee. “De noodzaak is er nu en later, want er gebeurt te veel in de wereld. Je kunt niet meer zeggen dat wat er in de wereld gebeurt een ver-van-mijn-bed-show’ is. Zo’n pandemie drukt ons allen weer op de feiten, want dat zoiets kan gebeuren waren we in onze ‘veilige’ wereld even vergeten. Blijf dus bewust positie innemen en handelen!“
Voorbeeld
Deze gedachte is ook haar eigen levensles. Als docent hanteert ze daarom als motto ‘Educate yourself also’. Dit motto geeft ze andere docenten mee die het niet zo vanzelfsprekend vinden om studenten te begeleiden bij het ontwikkelen van internationale competenties. Anuradha zegt heel oprecht hierover: “Eigenlijk moet het heel normaal zijn dat elke docent studenten hierin helpt en zijn eigen competenties aanscherpt en in de lessen gebruikt. ‘Practice what you preach’ dus. Als docent ben je wereldburger en door jezelf als volwassen voorbeeld te nemen krijgen studenten dit eveneens mee. Die rol en verantwoordelijkheid heb je als docent. Hoe mooi is het als studenten achteraf zeggen dat ze van jou geleerd hebben een goede wereldburger te zijn?”
Deze twee motto’s in praktijk brengen is voor Anuradha een van de redenen geweest om samen met twee collega’s en de gemeente Rotterdam een masterclass democratisch wereldburgerschap voor alle studenten van het HMC te organiseren. Een mooi initiatief. “Hier komen onderwerpen aan bod zoals duurzaamheid, hoe studenten leren onderzoeken en debatteren, meningsvorming en overtuigen.”
Dit initiatief van de docent burgerschap past ook goed bij het HMC-beleid, omdat de school burgerschap en internationalisering als prioriteit en noodzaak ziet. Zeker gezien de achtergrond van Rotterdam als internationale wereldstad, die een smeltkroes van interculturele diversiteit is. En waar het belangrijk is dat studenten die competenties ontwikkelen waarmee ze goed in de samenleving kunnen functioneren.
“Mijn mededocenten bij het HMC, maar ook erbuiten helpen door activiteiten te organiseren zodat docenten meer bewust worden van hun voorbeeldrol. Een rol die ze met hun wereldburgerschap extra kunnen invullen. Dit is mijn volgende missie. Dat maakt hen, maar ook het beroepsonderwijs completer. En we vervullen hiermee onze opdracht die we in het mbo hebben beter, namelijk studenten drievoudig kwalificeren.”
Wereldklasse: onze campagne over de meerwaarde van internationalisering in het mbo
Wij zien een belangrijke rol voor docenten in het voorbereiden van mbo-studenten op het leven, leren en werken in een samenleving en arbeidsmarkt die steeds internationaler wordt.
Het is daarom belangrijk dat studenten internationale competenties opdoen. Door internationalisering ontwikkelen mbo-studenten belangrijke competenties, zoals kennis van andere culturen, flexibiliteit en zelfstandigheid.
In onze campagne ‘Een wereldse toekomst zonder grenzen’ laten wij voorbeelden zien van internationaliseringsactiviteiten die jij als docent kunt inzetten om je studenten voor te bereiden op hun toekomst.
Op www.nuffic.nl/wereldklasse vind je alle informatie over deze campagne. We plaatsen hier regelmatig nieuwe informatie.
Benieuwd naar de andere drie boegbeelden van Wereldklasse?
Anuradha Pancham (35) studeerde SPH aan de Hogeschool InHolland in Rotterdam en volgde de lerarenopleiding pedagogiek. Ze begon als junior docent aan dezelfde hogeschool en stapte na een jaar over naar het ROC van Amsterdam. Daar was ze docent pedagogisch werk. Op het ONC, een vmbo-college in Zoetermeer, was ze docent en sectieleider LOB en Burgerschap, en LIO-begeleider.
Enige tijd gaf Anuradha ook burgerschap bij de opleidingen sociaal werk van de LOI en was ze jongerencoach bij MBO4YOU. Sinds vier jaar is zij weer in Rotterdam. Eerst als trajectbegeleider Entreeopleidingen op het Albeda College en vanaf medio 2019 als docent en sectieleider Burgerschap op het HMC. Ze werkt met de gemeente Rotterdam mee aan verschillende initiatieven voor burgerschap, omdat de gemeente dit onderwerp hoger op de agenda van het onderwijs wil hebben en het HMC burgerschap als prioriteit heeft.
